Dünyada en çok demir çelik üreten ülkelerin başında gelen Türkiye'nin üretimden ithalata, ihracattan üretici şirketlerine kadar demir cevheri haritası....
Türkiye’nin demir cevheri üretiminde yıllara baktığımızda 2023 yılında 15,455 milyon ton demir cevheri üretirken, bu rakam 2022 yılında 18,141 milyon ton, 2021 yılında 17,066 milyon ton, 2020 yılında 15.310 milyon ton ve 2019 yılında ise 17.079 milyon ton olarak gerçekleşti.
Bu üretimin ise yaklaşın altıda biri ihraç ediliyor. İhracat rakamlarına baktığımızda ise Türkiye 2020 yılında 2.244 milyon ton demir cevheri ihraç etmiş. Bu rakam yıllar içerisinde çok değişmese de 2021 yılında 3.810 milyon ton, 2022 yılında 2.820 ton, 2023 yılında ise 2.300 milyon ton ve 2024 ise 1.921 ton olarak kaydedildi. Son 5 yıl içerisinde en yüksek ihracat rakamı ise 2021 yılında ulaşıldı.
Türkiye’de her ne kadar ithalat ihracattan yüksek olsa da ülkede hatırı sayılır demir cevheri madencilik şirketleri bulunuyor. Türkiye’de demir cevheri üreten firmalar ise şu şekilde;
Oyak Grubuna bağlı Erdemir Maden; Türkiye'nin en büyük demir madeni üreticisi olup, yıllık 1,5 milyon ton pelet ve 750 bin ton parça cevher üretim kapasitesine sahiptir. Türkiye çelik sektörüne yerli ve milli ham madde sağlamaktadır. Erdemir Maden, Türkiye’de demir cevheri üretiminin %38’ini, demir cevheri ihtiyacının %16’sını karşılıyor. Entegre sistemle çalışan ve Oyak grubuna bağlı, Erdemir, İsdemir ve Kardemir’e demir cevheri gönderimi sağlamaktadır.
Dimin Madencilik: Bingöl'de bulunan ve ilk üretimini 2009 ocak ayında gerçekleştiren Avnik Demir İşletmesi Dimin Madencilik çatısı altında faaliyet göstermektedir. Maden işletmesinde bulunan, kırma-eleme, öğütme ve ayrıştırma yöntemleri ile ortalama 1,5 milyon ton hem doğrudan satılabilir demir cevheri hem de düşük tenörlü demir cevherlerinin zenginleştirilmesi ile yüksek tenörlü pelet keki elde etmektedir. Yıllık 2,5 milyon ton tüvenan cevher üretimi kapasitesine sahip olan işletme, Çin, Ortadoğu, Afrika ve Avrupa’ya ihraç edilmekte ve ayrıca Türkiye’nin önde gelen demir çelik fabrikalarına sevk edilmektedir.
Aksu Madencilik A.Ş.: Balıkesir İli, Havran İlçesi, Eymir Köyü mevkiinde 1953 yılından beri demir madeni üretimi yapılmakta olup 1998 yılından beri üretim faaliyetler gösteren şirket, yılda 300.000 ton tüvenan demir cevheri üretmektedir. Bunun 100 - 150.000 ton kadarı kırma eleme ünitesinde boyutlandırılarak yüksek tenörlü cevher olarak Türkiye’deki demir-çelik fabrikalarına, kalan kısım ise iri parçalar halinde düşük tenörlü olarak Batı Anadolu bölgesindeki çimento fabrikalarına satılmaktadır.
Demireller Madencilik:Demireller Madencilik grubu firmaları, 10 yılı aşkın süredir demir cevheri üretimi yapmaktadır. Demir cevherleri, her ikisi de grup firması olan Demar Madencilik AŞ'ye ait Keban/Elazığ ve Demad Madencilik AŞ'ye ait Gövdeli/Malatya'daki madenlerden çıkarılmaktadır. Ham cevherler firmalara ait zenginleştirme tesislerinde işlenmektedir. Keban'da hem manyetit konsantresi hem de ham hematit üretimi yapılmaktadır. Gövdeli'de ise sadece manyetit konsantresi üretilmektedir. Ekinözü/Kahramanmaraş madenlerinde manyetit üretimine 2024 yılı sonlarında başlanacağı planlanmıştı. Her üç maden de ülkenin önemli cevher kaynaklarındandır.
Türkiye'de demir cevheri üretimi ağırlıklı olarak belirli bölgelerde yoğunlaşmıştır. Başlıca demir cevheri çıkarılan bölgeler şunlardır:
1. Sivas
Türkiye'nin en büyük demir cevheri yataklarına sahiptir. Divriği ve Kangal ilçelerinde yoğunlaşmıştır. Erdemir Maden (eski adıyla MTA) burada faaliyet göstermektedir. Türkiye'nin demir cevheri ihtiyacının büyük kısmı buradan karşılanır.
2. Malatya
Hekimhan ve Hasançelebi bölgelerinde önemli demir cevheri rezervleri bulunur. Buradaki cevherler genellikle zenginleştirilerek demir-çelik üretiminde kullanılır.
3. Bingöl
Avnik bölgesi Türkiye'nin önemli demir cevheri sahalarından biridir. Dimin Madencilik burada üretim yapmaktadır.
4. Balıkesir
Havran ve çevresinde demir cevheri çıkarılmaktadır. Aksu Madencilik A.Ş. burada üretim yapan firmalardan biridir.
5. Kayseri
Özellikle Develi bölgesinde demir cevheri çıkarılmaktadır. Yerel firmalar ve küçük ölçekli işletmeler faaliyet göstermektedir.
6. Adana
Pozantı bölgesinde demir cevheri yatakları bulunmaktadır. Bölgedeki cevherler çimento ve demir-çelik sektöründe kullanılmaktadır.
7. Niğde
Bor ilçesinde sınırlı miktarda demir cevheri çıkarılmaktadır.
Bu bölgelerde çıkarılan demir cevheri, Türkiye'deki demir-çelik fabrikalarına hammadde olarak gönderilmekte ve çelik üretiminde kullanılmaktadır. Özellikle Sivas ve Malatya, Türkiye'nin demir cevheri üretiminde başı çekmektedir.
Comments
No comment yet.