Bir su temini ve sanitasyon uzmanının uyarısına göre, apartman kuleleri veya hastaneler gibi büyük binalarda yaşayan veya çalışan insanlar, tesisatları düzgün çalışmıyorsa Covid-19'a yakalama riski daha yüksek olabilir.
Edinburgh'daki Heriot-Watt Üniversitesi Su Akademisi müdürü Dr. Michael Gormley, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Lavabonun altındaki U-dirseklerin, tuvaletin ve diğer drenajların kuru çalışmasına izin verildiğinde, binanın kanalizasyon sisteminden virüs yüklü damlacıklar odalara girebilir, havada asılı kalabilir ve yüzeylere yerleşebilir.”
Normalde U-kıvrımları suyla doldurulur ve kanalizasyon sisteminden yükselen hava kaynaklı hastalıkları engellemek için bir conta oluşturur.
Bina yöneticileri banyolarda, mutfaklarda veya yıkama alanlarında açıklanamayan kötü kokuları göz ardı etmemeli ve tüm lavabo ve tuvaletlerin işlevsel bir U-dirseğine sahip olduğundan emin olmalıdır. (Daha fazla tavsiye aşağıdadır.)
Bu uyarının sebebi, 2003'teki SARS salgını sırasında Hong Kong'daki Amoy Gardens adı verilen yüksek katlı bir komplekste meydana gelen toplu ölümlerle ilgili bir soruşturmadan kaynaklanıyor.
19.000 sakin arasında, Hong Kong'daki bir bütün SARS ölümlerinin yaklaşık altıda birini oluşturan 300'den fazla teyit edilmiş SARS vakası ve 42 ölüm vardı.
Organizmalar, suyun tesisatta dolaşmasına yardımcı olan hava akışı sistemi aracılığıyla bir binanın farklı katlarındaki odalar arasında iletilebilir.
Gormley, The Conversation'da yayınlanan bir makalede, “Bu havadan aktarım yoluna, kirli havayı odalara çeken banyo tahliye fanları yardımcı oldu.” dedi.
Gormley ve ortak araştırmacılar hipotezi tam ölçekli, iki katlı bir atıksu tesisat teçhizatı inşa ederek test ettiler. Bir model organizma kullandılar ve U-kıvrımlarını kuru hale getirdiler.
2017'de yayınlanan sonuçlarla yapılan deney teoriyi doğruladı.
“Tabii ki bu, bu tür organizmaların, suyun tesisatta dolaşmasına yardımcı olan hava akımı sistemi aracılığıyla bir binanın farklı katlarındaki odalar arasında aktarılabileceğini gösterdi,” diye belirtti Gormley.
“Sadece odadaki havadaki organizmalar değil, damlacıklar da bu odalardaki ve sistemin içindeki yüzeyleri kirletti.”
Şu an çok sayıda insan evde olduğundan, büyük binalar aşırı kullanımdan kaynaklanan basınç dalgalanmalarına daha yatkındır ve bu da suyu U-kıvrımlarında zorlayabilir.
Gormley, tesis yöneticileri ve ev sahiplerine, özellikle yüksek binalardaki olanlarına, karantina sırasında sistemlerinin güvenli olmasını sağlamak için altı öneri listeledi:
1- Banyolarda, mutfaklarda veya yıkama alanlarında açıklanamayan kötü kokuları göz ardı etmeyin.
2- Tüm lavaboların ve tuvaletlerin çalışan bir U-dirseğine sahip olduğundan emin olun.
3- Sabah ve akşam en az beş saniye boyunca tüm lavabo ve tuvaletlere su dökün ve banyolardaki giderlere özel dikkat gösterin.
4- Tuvalet, lavabo veya başka bir ev aletinden çıkan atık su borularının bağlantısı kesilmiş veya açık görünüyorsa, derhal kapatın. Ucu örtmek için lastik bir eldiven kullanın, yoksa plastik bir torba ve biraz bant yeterli olacaktır.
5- Boru tesisatında herhangi bir çatlak veya sızıntı varsa, güçlü bir bantla kapatın.
6- Tesis yöneticileri, drenaj problemleri veya kötü kokular gibi şeyleri arayarak binalarının tüm sistem performansını sürekli olarak izlemelidir.
Comments
No comment yet.