Dünya gazetesi yazarlarından İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik uzmanı Resul Kurt, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) hakkında işçi açısından avantajlarını ve dezavantajlarını değerlendirdi.
Bir süredir gündemde konuşulmayan kıdem tazminatı fonu ve sisteme yönelik olası değişiklikleri Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile yeniden konuşulmaya ve tartışılmaya başlandı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından birlikte yapılan çalışmaya göre, farklı alternatifler üzerinde duruluyor. Ağırlıklı görüşe göre zorunlu kıdem tasarrufu ve TES modelinin işçi ve işveren kesiminde memnuniyet yaratmayacağı ve hak kayıplarına ve işverenlerin maliyet artışlarına neden olacağı düşünülüyor. Türk-İş, Hak-İş ve DİSK gibi işçi sendikaları mevcut hakların korunmasını ve hak kaybı olmamasını talep ederken işveren tarafı ise kıdem yükünün ve maliyetinin düşürülmesini istiyor.
Bu durumda 2022 yılı başında yürürlüğe girmesi beklenen değişiklikle birlikte 30 günlük kıdem tazminatının 19 günü (yüzde 5.33 ) mevcut sistemdeki gibi işveren üzerinde devam ederken, 11 gününün (yüzde 3) ise Kıdem Tazminatı Fonu’nda birikmesi öngörülüyor. Emekliliği yakın olanlar yeni sisteme girmeyecek. 1 Ocak 2022’de işe yeni girenler TES’e girecek. Emekliliğine uzun süre olanlara da tercih hakkı verilecek. Yukarıdaki tabloda mevcut durumda şartları sağlayan işçinin her bir ay için işverende biriken kıdem tazminatı hakkı ile yeni sistemde her bir yıl için işçinin bireysel fon hesabında ve işverende biriken tutarları gösteriliyor.
İŞÇİ İÇİN AVANTAJLARI
? Kıdem tazminatının yüzde 3’lük kısmı devlet güvencesinde olacak,
? İşçi istifa bile etse kıdem tazminatı bireysel fon tazminatı hesabına ödenen yüzde 3’lük kısmı için hakkı yanmayacak,
?İşveren iflas etse veya ödeme güçlüğüne düşse bile işçinin kıdem tazminatının yüzde 3’lük kısmı yanmayacak ve şartlar sağlandığında TES’den ödeme yapılacak,
? Bir yıldan az çalışanlarda da kıdem tazminatı hesabına yüzde 3’lük kıdem tutarı yatacağından hesabında birikecek ve dolayısıyla yararlanacak,
? İşçi ve işveren arasındaki kıdem tazminatı anlaşmazlıkları azalabilecek.
? Kıdem tazminatı hakkı olmayan İş kanunu kapsamı dışında kalan işçiler de kıdem tazminatından yararlanabilecek,
? İşçi daha iyi bir iş bulduğunda kıdem tazminatının yanacağı kaygısıyla beklemeyecek ve işini değiştirebilecek.
? İşverenden kıdem tazminatı alabilmek için işçiler diğer haklarından fedakârlık yapmayacak.
İŞÇİ İÇİN DEZAVANTAJLARI
? İşverenler iş güvencesi kapsamında olmayanların iş sözleşmesini daha kolay feshedebilecek,
? Sigortasız ve kayıt dışı çalışan işçiler yüzde 3’lük kıdem tazminatı hakkından yararlanamayacak,
? Ücreti düşük gösterilenler düşük miktarda kıdem tazminatı alacağından mağdur olabilecek,
? Evlilik, askerlik, sigortalılık süresi ve prim gününü doldurup emeklilik yaşını bekleyenler bireysel fon tazminatı hesabına ödenen Yüzde 3’lük kısmı hemen alamayacak.
? İşçi bireysel fon tazminatı hesabına ödenen Yüzde 3’lük kısmı almak için 60 yaşını beklemek zorunda kalacak ve ayrıca en fazla 60 yaşında yüzde 30’a kadar olan kısmını defaten çekebilecek, kalanı aylık olarak ödenecek.
Comments
No comment yet.