9,367.77 TRY BIST 100 BIST 100
4.79 CNY CNY CNY
34.56 USD USD USD
36.19 EUR EUR EUR
0.13 CNY CNY/EUR CNY/EUR
41.35 TRY Interest Interest
74.24 USD Fossil Oil Fossil Oil
30.90 USD Silver Silver
4.09 USD Copper Copper
100.80 USD Iron Ore Iron Ore
365.00 USD Shipbreaking Scrap Shipbreaking Scrap
2,982.57 TRY Gold (gr) Gold (gr)

Riskli binayı yıkarken DASK devreye girer mi?

DASK, deprem sonucu meydana gelen hasar ile dolaylı hasarları teminat altına alır. Riskli bina kararı verildiği için yıktırılan binaların da DASK teminatı altına alınırsa birçok vatandaş rahatlar. Milliyet'ten Prof. Dr. Erol Ulusoy'un DASK ile ilgili değerlendirmelerini sizler için derledik.

Riskli binayı yıkarken DASK devreye girer mi?

Deprem sigortası kısaca DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) diye biliniyor... 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu’nun 10. maddesine göre, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya sağlanan kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem sigortasına tabi.

DASK, yani deprem sigortası yaptırmayan bağımsız bölümler, bankalarca krediye konu edilmezler, elektrik, su, doğalgaz aboneliği yapılmaz. Kısaca DASK deprem sigortası, zorunlu sigortalar arasında yer alır.

Sigortalanmış bağımsız bölüm veya binalarda öncelikle deprem sonucu meydana gelebilecek maddi zararları tazmin eder.

İkincisi de, deprem nedeniyle ortaya çıkan yangın, infilak, dev dalga (tsunami) ve yer kayması sonucu oluşan maddi zararları öder.

Deprem teminatı

Kısaca DASK ile sigortalanan risk, bağımsız bölüm ve binalarda doğrudan depremin nedeniyle hasar meydana gelmesi ile depreme bağlı olarak çıkan, örneğin elektrik kablolarının birbirine sürtmesi veya doğal gaz, tüp gaz patlaması sonucu çıkan yangın sonucu hasar meydana gelmesi, tsunami sonucu doğacak hasar, yer kayması sonucu binanın yan yatması, duvarlarının çatlaması gibi hasarlardır.

Doğrudan deprem sonucu meydana gelen hasar ile dolaylı hasarlar teminat altındadır.

Öncelikle DASK, ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binaları sigortalamaya mecbur değildir.

Özellikle, taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar sigortalanmaz.

Afet Sigortaları Kanunu md. 10 kuralı da, bina ya da bağımsız bölüm malik veya intifa hakkı sahibine bir görev veriyor; o da, binanın ve her bir bağımsız bölümün projeye aykırı olarak ve taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edilmesine veya zayıflatılmasına karşı gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü.

Taşıyıcı sistemler

Bu şu anlama geliyor, eğer binanızda, örneğin alt kattaki bağımsız bölümler, kolonları kesilerek bir market haline getirilecekse, buna karşı derhal ilgili makamlara, belediyeye, Çevre Bakanlığı’na bildirimde bulunmanız gerekiyor.

Kural olarak bir binada tadilat yapılması, Kat Mülkiyeti Kanunu md. 19 hükmüne göre yapılır ve bunun için kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası aranır. Tavan, taban veya duvar ile birbirine bağlantılı yerlerinde bu bölüm maliklerin ortak rızası ile, o da ana yapıya zarar vermeyecek onarım, tesis veya değişiklik yapılabilir.

Ancak hiçbir şekilde taşıyıcı sistemi, kolonlarını olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadilat da yapılamaz, tıraşlanarak zayıflatılamaz.

Eğer binanın veya bağımsız bölümün taşıyıcı sistemine zarar verilmişse, doğrudan DASK teminatı dışına çıkılır ve olası bir depremde hiçbir hasar tazminatı ödenmez.
 
Yasal değişiklik ne avantaj sağlar?

Şimdi düşünün, mevzuata uygun yapıldığını düşündüğünüz, iskanı da mevcut bir binada oturuyorsunuz. Sonradan anlaşılıyor ki, inşaatta deniz kumu kullanıldığı için demirler korozyona uğramış.

Deniz kumu kullanıldığını nereden bileceksiniz. 25 sene önce yapılmış bir binada daire almışsınız, aldığınız tarihten beri de her yıl DASK yeniliyorsunuz.

Birden bire, maliklerden birisinin başvurusu veya Çevre Bakanlığının inisiyatifi ile, binanın riskli yapı olduğu tespiti yapılır. Artık binanız güçlendirmeye elverişli değilse, yıkım kararı verilir ve yıktırılır.

Yıkım için idari karar lazım

Mevzuatın kelime anlamında yorumlarsak, maalesef, riskli yapı kararı üzerine yıkılan bina için DASK teminatı dışında kaldığı ileri sürülebilir. Çünkü teminat, deprem sonucu hasar gören veya yıkılan bina ve bağımsız bölümler için verilmektedir. Riskli binalar ise idari bir kararla yıkılmaktadır.

Sizce de burada bir haksızlık yok mu? Yıllardır DASK yapmış ve düzenli yenilmişsiniz. Birden binanızın ilk depremde yıkılmasına kesin gözüyle bakılarak çürük bir bina olduğu tespiti yapılıyor.

İşi kolaylaştıran bir adım olur

Dolayısıyla ilk deprem beklenmeden idari kararla binanız yıkılıyor. Deniyor ki, binanız ilk depremde yıkılır, o yüzden depremi beklemeden siz, olmazsa biz yıkacağız. Bana göre bu durumu DASK kapsamına girecek şekilde yorumlamak gerekiyor. Çünkü idari bir kararla da olsa, bina veya bağımsız bölüm doğrudan deprem sonucu değil, depremde kesin yıkılır diye önceden yıktırılıyor.

Eğer Doğal Afet Kanunu’na, “riskli bina kararı verildiği için yıktırılan binalar”ın da zorunlu deprem sigortası teminatı altında olduğu yazılırsa, bir çok vatandaş rahatlayacaktır. Böyle bir yasal değişiklik, bir çok vatandaşımızın yıkım kararı almasını da kolaylaştıracaktır.

Comments

No comment yet.

Only +plus subscribers can access this content.

SUBSCRIBE now to share your thoughts on the markets and get more comments.
SUBSCRIBE If you already have an account Sign In

Most read news

Saudi Arabia accelerates its economic transformation with renewable energy

Thursday, November 21, 2024

Giant investment of 1 billion dollars from Kaishan Group to IZBAS

Tuesday, November 19, 2024

Blastr and Knauf Interfer partner to produce sustainable green steel

Wednesday, October 23, 2024

Sharp reduction in freight tariffs: Turkish exporters enter a challenging period

Saturday, October 19, 2024

GMH Gruppe Acquires Kind & Co.

Thursday, October 10, 2024
Follow List
Expand
Your watch list is empty

Add your favorite commodities for quick access and don't miss the latest price change news.


There are no news categories you follow
Edit Notification Preferences
E-bulletin subscription
Sign up to receive the latest news and daily iron prices by e-mail and sms
Become a Plus Subscriber Now!
Try it free for 3 days!
Subscribe Now
Neutral Prices
Be informed
Provincial Iron Prices
Comments and Analysis
Subscribe Now