Musul'daki Olaylar 5 İlin İhracatını Etkileyebilir

Terör örgütü IŞİD'in Musul kentini kontrol altına almasıyla başlayan Kuzey Irak'ta başlayan güvenlik sorunu, Irak ile yakın ticari ilişkileri bulunan 5 ilin ihracatını risk altına soktu.

AA muhabirinin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden  derlediği bilgilere göre, geçen yıl Irak'a 12 milyar dolar civarında ihracat yapılırken, bunun yaklaşık yüzde 70'ine karşılık gelen 8,3 milyar dolarlık kısmı İstanbul, Gaziantep, Şırnak, Mardin ve Ankara tarafından gerçekleştirildi. 

Irak, 20 ilin ihracatında ilk sırada yer alırken, ilin toplam ihracatı içindeki payı az olmasına karşın en fazla dış satım 3,1 milyar dolar ile İstanbul tarafından gerçekleştirildi. İstanbul'u 2,3 milyar dolar ile Gaziantep izledi.

Musul'da yaşanan gelişmeler İstanbul ve Gaziantep dışında Irak'a ihracat yapan birçok ili de yakından ilgilendiriyor. TİM verileri değerlendirildiğinde, Şırnak geçen yılki 1 milyar 206 milyon dolarlık ihracatının 1 milyar 180 milyon dolarını (yüzde 98), Mardin 1 milyar 52 milyon dolarlık ihracatının 1 milyar 3 milyon dolarını (yüzde 95), Ankara da 7 milyar 271 milyon dolarlık ihracatının 660 milyon 500 bin dolarını (yüzde 9) Irak'a yaptı.

- İhracatın yüzde 61'i 5 sektörden -

Sektörler açısından bakıldığında geçen yılki 12 milyar dolarlık ihracatın yüzde 61'ine karşılık gelen yaklaşık 7,2 milyar dolarlık kısmı 5 sektör tarafından gerçekleştirildi.

Hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar ile çelik 2 milyar doları aşan ihracatlarıyla ilk sırada yer alırlarken, bu sektörleri kimyevi maddeler (yaklaşık 1,2 milyar dolar), elektrik-elektronik (yaklaşık 1,1 milyar dolar), su ürünleri ve hayvansal mamuller (yaklaşık 910 milyon dolar) ve ağaç mamulleri (yaklaşık 816 milyon) dolar izledi.

- "Güzergahta olması nedeniyle Musul'un güvenliği önemli" -

Musul'da yaşanan gelişmelerin özellikle bölge ihracatına olası etkilerini değerlendiren Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Başkanı Abdulkadir Çıkmaz, şu an için ihracatta büyük bir sorun yaşamamalarına karşın Musul'daki güvenlik sorununun çözülmemesinin orta ve uzun vadede sıkıntı yaşatabileceğini söyledi.

Türk firmalarının Süleymaniye, Erbil ve Duhok'ta depolarının bulunduğunu dile getiren Çıkmaz, bu depolardan Bağdat'a sevkıyatlar konusunda güvenlik sorunlarının yaşandığını ifade etti.

Habur'dan günlük kamyon ve TIR çıkışlarında yüzde 25, Gaziantep'ten çıkan malların oranında da yüzde 15  gibi "küçük sayılabilecek" gerilemeler yaşandığını anlatan Çıkmaz, Erbil'in içinde herhangi bir sıkıntı olmadığı bilgisini aldıklarını kaydetti.

IŞİD'in kontrol altına aldığı Musul'a yönelik ihracatın diğer bölgelere göre az olduğunu belirten Çıkmaz, "Ancak Musul, diğer bölgelere geçişte kullanılan güzergah olması sebebiyle önemli bir nokta. Bu anlamda yol güvenliğinin sağlanması önem taşıyor. Şahsen, karşı tarafta bir devlet olmadığı için sorunların kısa sürede çözüleceğine inanıyorum" dedi.

TİM verilerine göre, geçen yıl Irak'a en fazla ihracat yapan ilk 5 il şöyle:

Geçen yıl Irak'a en fazla ihracat yapan ilk 5 sektör şöyle: