Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde son dönemde edinilen verilerin iktisadi faaliyetteki ılımlı toparlanma eğiliminin devam ettiğini gösterdiği belirtildi:
Kurulun 24 Ekim toplantısına ilişkin yayımlanan özette, tüketici fiyatlarının eylül ayında yüzde 0,99 artarken yıllık enflasyonun 5,75 puan azalarak yüzde 9,26’ya gerilediği bildirildi. Bu dönemde tüketici enflasyonun güçlü baz etkisiyle de birlikte özellikle temel mal ve gıda gruplarının katkısıyla belirgin bir düşüş sergilediği aktarılan özette, Türk lirasındaki istikrarlı seyrin yanı sıra enflasyon beklentilerindeki iyileşme ve ılımlı iç talep koşullarının çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonundaki düşüşte belirleyici olduğu dile getirildi.
Özette, bu çerçevede, B ve C göstergelerinin eğilimindeki ılımlı seyrin korunduğu kaydedildi.
Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık enflasyonun eylül ayında 7,70 puan azalarak yüzde 9,52’ye gerilediği vurgulanan özette, "Bu düşüşte, güçlü baz etkisinin yanı sıra, işlenmiş ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumlu seyir etkili olmuştur. İşlenmemiş gıda grubunda, taze meyve-sebze yıllık enflasyonundaki düşüş ön plana çıkmıştır. İşlenmiş gıda fiyatları ise, çay fiyatları dışında, alt gruplar geneline yayılan ılımlı bir artış göstermiştir." ifadelerine yer verildi.
Özette, enerji grubu fiyatlarının eylül ayında yüzde 3,17 artarken, enerji yıllık enflasyonunun baz etkisiyle yüzde 4,86’ya gerilediği belirtildi. Bu dönemde, doğal gaz fiyatlarında yapılan ayarlamanın etkisi gözlenirken, döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak akaryakıt fiyatlarının da yükseldiği bildirilen özette, diğer taraftan eşel mobil sisteminin akaryakıt fiyatlarında daha olumsuz bir görünümü engellediği aktarıldı.
Özette, enerji grubunun ekim ayındaki seyrinde elektrik fiyatlarındaki ayarlamanın etkisinin hissedileceği dile getirildi.
Eylül ayında temel mal grubu yıllık enflasyonunun, büyük ölçüde baz etkisine bağlı olarak 10,04 puan düşüşle yüzde 2,98’e gerilediği kaydedilen özette, yıllık enflasyonun dayanıklı ve diğer temel mal gruplarında daha belirgin olmak üzere tüm alt gruplarda gerilediği vurgulandı.
Özette, dayanıklı mal grubu fiyatlarının beyaz eşya fiyatlarındaki artışa karşın, otomobil fiyatlarına bağlı olarak bir önceki aya göre sınırlı bir oranda azaldığı aktarıldı.
Diğer temel mal grubu fiyatlarında ise ağustos ayındaki düşüşün ardından bu dönemde yeniden artış kaydedildiği belirtilen özette, şu değerlendirmelere yer verildi:
"Bu dönemde temel mal grubu enflasyonunun seyrinde, güçlü baz etkisinin yanı sıra, Türk lirasının görünümü ve iç talep koşullarındaki ılımlı seyir de etkili olmuştur. Hizmet grubu fiyatları eylül ayında yüzde 1,47 artmış, grup yıllık enflasyonu ise 1,65 puanlık düşüşle yüzde 12,54’e gerilemiştir. Bu dönemde, yıllık enflasyon ulaştırma grubunda yükselirken, baz etkisiyle lokanta-otel ve diğer hizmetler gruplarında düşmüş, haberleşme hizmetleri ve kirada ise belirgin bir değişiklik göstermemiştir. Ulaştırma hizmetlerinde özellikle şehir içi yolcu taşımacılığı hizmetlerindeki (belediye otobüsü, taksi, tren vb.) yüksek fiyat artışlarının etkileri hissedilmiştir. Son dönemde, iç talep koşullarının hizmet enflasyonunu düşürücü etkisinin, reel birim iş gücü maliyetleri, bazı kalemlerdeki birikimli maliyet artışları ve geçmiş enflasyona endeksleme eğilimine bağlı olarak sınırlandığı değerlendirilmektedir."
"Sanayi üretimi, ana eğilim itibarıyla ılımlı artışını korumaktadır"
Özette, son dönemde edinilen verilerin, iktisadi faaliyetteki ılımlı toparlanma eğiliminin devam ettiğini gösterdiği belirtildi. Sanayi üretiminin son aylarda resmi tatillerle ilişkili çalışma günü etkilerine bağlı olarak yüksek bir oynaklık sergilemekle birlikte ana eğilim itibarıyla ılımlı artışını koruduğu aktarılan özette, "Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 2,8 azalmıştır. Kurban bayramı sonrasının hafta sonu ile birleştirilmesiyle oluşan fiili çalışma günü kayıplarının ve genel olarak oynak bir yapı sergileyen diğer ulaşım araçları sektöründeki düzeltme hareketinin ağustos ayında sanayi üretimini önemli ölçüde sınırladığı değerlendirilmektedir. Ağustos ayına has söz konusu etkilerin ortadan kalkmasının sağlayacağı teknik toparlanma ve öncü göstergelerdeki olumlu görünüm ışığında eylül ayı sanayi üretiminde aylık bazda yeniden artış beklenmektedir." değerlendirmelerine yer verildi.
Özette, öncü göstergelerin iktisadi faaliyetin sektörel yayılımındaki iyileşmenin devam ettiğine işaret ettiği vurgulandı. Üçüncü çeyrekte iş gücü piyasasındaki zayıf görünüm ve vergi indirimlerinin sona ermesinin özel tüketimi sınırlarken, kamu harcamaları ve finansal koşullarda iyileşmenin devam etmesinin yurt içi talebi desteklediği belirtilen özette, TCMB İktisadi Yönelim Anketi, PMI ve sektörel güven endeksleri gibi göstergeler ışığında imalat sanayi ve hizmet faaliyetlerindeki iyileşmenin sürdüğünün görüldüğü vurgulandı.
Özette, bu dönemde firmalarla yapılan görüşmelerden edinilen bilgilerin de iktisadi faaliyete dair benzer sinyaller verdiği aktarıldı.
Yatırımların ise üçüncü çeyrekten başlayarak bir miktar toparlanma işareti içermekle birlikte zayıf seyrini sürdürdüğü belirtilen özette, şunlar kaydedildi:
"Son dönemde başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere küresel büyüme görünümündeki yavaşlama belirginleşmiştir. Rekabet gücündeki gelişmelerin olumlu etkisi sürerken küresel büyüme görünümündeki zayıflama dış talebi kısmen yavaşlatmaktadır. Üçüncü çeyrekte pazar çeşitliliği ve turizmdeki güçlü seyirle birlikte mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı devam ederken, yurt içi talepteki toparlanmanın ithalata yansımaları da izlenmiştir. Önümüzdeki dönemde net ihracatın büyümeye katkısının azalarak da olsa süreceği, enflasyondaki düşüş eğilimi ve finansal koşullardaki iyileşmeyle birlikte ekonomideki kademeli toparlanmanın devam edeceği öngörülmektedir. Bu çerçevede, son dönemde büyüme kompozisyonunun etkisiyle belirgin bir iyileşme kaydeden cari işlemler dengesinin önümüzdeki dönemde ılımlı bir seyir izlemesi beklenmektedir. İş gücü piyasası verileri nispeten zayıf seyretmektedir. 2019 yılının Temmuz dönemi verilerine göre Haziran dönemine kıyasla tarım dışı istihdam azalmış, tarım dışı işsizlik oranı yükselişini sürdürmüştür. İstihdamın sektörel kompozisyonu incelendiğinde, bir önceki döneme kıyasla, sanayi ve hizmet sektörlerinde yataya yakın bir seyir hâkim olurken, inşaat istihdamındaki düşüş eğilimi devam etmiştir."
Comments
No comment yet.