İşte İstanbul'un Yaşam Kalitesi Haritası

İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Murat Şeker, İstanbul'da 39 ilçe düzeyinde İstanbul'da Yaşam Kalitesi Araştırması'nı gerçekleştirdi. İstanbul ile ilgili periyodik araştırmalar yaptıklarını ve ilçelerin sosyo-ekonomik alanda gelişimlerini izlediklerini belirten Şeker, yaşam kalitesi araştırmasını ilk kez 2010 yılında İstanbul ölçeğinde yaptıklarını ifade etti ve ilçede yaşayan halkın sosyo-ekonomik yapısının yaşam kalitesini etkileyen en önemli unsur olduğunu söyledi.

Araştırmaya göre, İstanbul'da yaşam kalitesi en yüksek olan ilçeler Beşiktaş, Kadıköy, Bakırköy, Şişli ve Fatih olurken, yaşam kalitesi en düşük ilçeler ise Arnavutköy, Sultanbeyli, Şile, Sultangazi ve Esenler şeklinde sıralandı. 5 yıl önce gerçekleştirilen aynı araştırmada yaşam kalitesi yüksek ilçeler sıralamasında Kadıköy, Beşiktaş, Beyoğlu, Şişli ve Fatih yer almıştı.

5 yıl önceki araştırma ile bu yılki araştırma arasındaki farklara bakıldığında, 2010 yılında yaşam kalitesi açısından birinci Kadıköy olurken, bu yıl Kadıköy ikinci sıraya geriledi ve Beşiktaş ilk sıraya yükseldi. 2010 yılında yaşam kalitesi olarak ilk 5 ilçe arasında bulunan Beyoğlu ise bu yılki araştırmada yerini Bakırköy'e kaptırdı ve ilk 5 arasına giremedi.

İstanbul'da yaşanmak istenen yerler ise Beşiktaş'ın Bebek, Etiler, Arnavutköy semtleri, Kadıköy'ün Caddebostan, Fenerbahçe, Suadiye semtleri, Üsküdar'ın Kuzguncuk ve Çengelköy semtleri, Adalar ile Sarıyer'in İstinye, Yeniköy, Tarabya semtleri oldu.

Bu kapsamında demografik yapı, eğitim, sağlık, sosyal yaşam, ekonomik yapı, ulaşım ve çevresel durum endeksleri de araştırıldı. Demografik yapı ve eğitim endeksinde Beşiktaş ilk sırada yer alırken, sağlık endeksinde Çatalca, sosyal yaşam endeksinde Beyoğlu, ekonomik yapı endeksinde Şişli, ulaşım endeksinde Kadıköy ve çevresel durum endeksinde ise Sarıyer öne çıktı.

Vatandaşlar en çok otoparktan memnun değil

Araştırmaya katılan vatandaşlar ikamet ettikleri yerde en çok sokaktan gelen gürültü, evin küçüklüğü, bahçe veya balkon bulunmaması gibi konulardan şikayet etti. Yaşadıkları ilçede trafik kurallarına uymak ve çevreyi kirletmemek kriterlerine uyulmadığını ifade eden katılımcılar, en memnun olmadıkları kamu hizmetlerini otopark, trafik düzenleme, yeşil alan miktarı, park ve oyun alanları, hava kirliliğiyle mücadele şeklinde sıraladı.

Katılımcılar faaliyet alanlarından internete istediklerinden daha çok vakit ayırdığını aktarırken, kitap ve dergi okumaya, oyun, televizyon, gönüllü hayır işleri ve politik faaliyetlerde yer almaya istediklerinden daha az zaman ayırdığını belirtiyor.

"İşim çok stresli ve zahmetli"

Katılımcıların yüzde 49,3'ü işinin çok stresli ve zahmetli olduğunu düşünürken, yüzde 43,5'i maaşından memnun olmadığını ifade ediyor.

İş hayatıyla ilgili en sık yaşanılan sorun ise evle ilgili yapılması gereken bazı işleri yapamayacak kadar işten yorgun gelme oldu. Bu sorunu, bireylerin işe harcanan zaman nedeniyle ailesine karşı olan sorumluluklarını yerine getiremeyişi izledi.

Sağlık hizmeti alanında karşılaşılan sorunlar arasında muayene sırasında çok beklemek ilk sırada yer alırken, diğer sorunlar, sağlık çalışanlarının hastalarla yeterince ilgilenmemesi, muayeneden memnun olunmaması, temizlik ve hijyen koşulları ve yeterli sağlık kurumunun bulunmaması şeklinde sıralandı.

Vatandaşlar güvenlik hizmetleri konusunda en çok polisin olaylara müdahale hızı ve emniyet görevlilerinin vatandaşa davranışından memnun kalmadığını ifade ediyor.

"İstesem de yapamam"

Araştırmanın ekonomik yapı alanında 'istesem de yapamam' dedikleri şeyler soruldu. Araştırmaya katılanların yüzde 69,1'i isteseler de akrabaların ya da tanıdıkların yanında kalmadan bir haftalık tatil yapamayacağını kaydetti. İsteseler de yapamayacakları şeyler sıralamasında söz konusu bir haftalık tatili, eskimiş mobilyayı değiştirmek, iki günde bir et, tavuk ya da balıktan oluşan yemek yiyebilmek takip etti.

Araştırmaya göre, İstanbul'un en önemli sorunları trafik ve ulaşım, nüfus yoğunluğu, güvenlik, yeşil alan, çevre ve hava kirliliği, çarpık kentleşme ile Suriyeli mülteciler oldu.

Kişisel memnuniyet alanında ise katılımcıların yüzde 38,9'u hayat standartlarından, yüzde 36,1'i kişisel gelişiminden ve yüzde 32,9'u ise kazancından memnun olmadığını ifade etti.

İstanbul'un 39 ilçesinin Yaşam Kalitesi Endeksi ise şöyle:

Endeks Sırası     İlçe     Endeks Skoru
1     BEŞİKTAŞ     0,911
2     KADIKÖY     0,886
3     BAKIRKÖY     0,613
4     ŞİŞLİ     0,574
5     FATİH     0,490
6     BEYOĞLU     0,367
7     ÜSKÜDAR     0,347
8     SARIYER     0,347
9     EYÜP     0,183
10     MALTEPE     0,161
11     KARTAL     0,128
12     KÜÇÜKÇEKMECE     0,114
13     BAYRAMPAŞA     0,093
14     BÜYÜKÇEKMECE     0,081
15     BAHÇELİEVLER     0,053
16     ATAŞEHİR     0,046
17     PENDİK     0,032
18     ZEYTİNBURNU     0,027
19     BEYLİKDÜZÜ     0,025
20     BEYKOZ     0,025
21     TUZLA     -0,018
22     KAĞITHANE     -0,020
23     ÜMRANİYE     -0,028
24     GÜNGÖREN     -0,119
25     ADALAR     -0,142
26     BAŞAKŞEHİR     -0,152
27     AVCILAR     -0,161
28     BAĞCILAR     -0,190
29     ESENYURT     -0,194
30     ÇATALCA     -0,228
31     ÇEKMEKÖY     -0,264
32     SİLİVRİ     -0,304
33     GAZİOSMANPAŞA     -0,333
34     SANCAKTEPE     -0,391
35     ESENLER     -0,421
36     SULTANGAZİ     -0,518
37     ŞİLE     -0,587
38     SULTANBEYLİ     -0,601
39     ARNAVUTKÖY     -0,620