İran'ın çelik ihracat piyasası, özellikle artan bölgesel rekabet ve süregelen iç sorunlar nedeniyle çalkantılı bir dönemden geçiyor. Ülkenin bir zamanlar önemli bir döviz kaynağı olan kütük ihracatı ivmesini korumakta zorlanıyor. İran yarı mamul çeliği için kilit bir hedef olan Asya, Çin'in rekabetçi fiyatlandırma ve lojistik avantajlarıyla giderek daha fazla domine ediliyor. Bu eğilim, İran'ın zaten fiyata duyarlı bir pazarda rekabet gücünü azaltıyor.
Yapısal ve Ekonomik Baskılar
İran'ın iç yapısal sorunları dış zorlukları daha da arttırmaktadır. Gaz ve elektrik tedarikinde yaşanan kronik sorunlar üretim döngülerini sekteye uğratarak çelik üreticilerinin üretimlerini istikrarlı bir şekilde sürdürmelerini zorlaştırıyor. Ayrıca, İran riyalinin önemli ölçüde değer kaybettiği ülkenin gayri resmi döviz piyasası, ihracat fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturuyor. Resmi olmayan döviz kuru geçen hafta 1 USD = 77,150 toman iken bu hafta 79,100 tomana düşerek dolar üzerinden fiyatlandırılan ihracatın karlılığını daha da azalttı.
Bu ekonomik baskılar mevcut fiyatlandırma ortamına da yansıyor. İndüksiyon kütükleri için teklifler ton FOB başına 435-445$ arasında değişirken, elektrik ark ocaklı (EAF) kütükler zaman zaman ton FOB başına 450$ hedef fiyatlarına ulaştı. Ancak, piyasa katılımcıları bu fiyat seviyelerine ulaşmada sınırlı başarı elde ettiklerini bildirdi. Bu haftaki anlaşmaların ton FOB başına 430$ veya altında yoğunlaştığı bildirilirken, bu durum büyük hacimli satışları kapatmanın zorluğuna işaret ediyor.
Bölgesel Rekabet ve İhracat Sınırlamaları
Bir piyasa uzmanı, İran kütüğünün Asya'dan gelen önemli bir rekabetle karşı karşıya olduğunu ve Çinli tedarikçilerin İran'ı hem fiyat hem de lojistik kolaylık açısından geride bıraktığını belirtiyor. Müşterilerin Çin'den daha düşük maliyetlerle ve daha az sorunla kütük temin edebilmesi, İran'ın önemli indirimler olmaksızın mevcut fiyat seviyelerinde önemli satışlar yapmasını neredeyse imkansız hale getiriyor. Bu çıkmaz, diğer önemli ihracat pazarlarından gelen talep eksikliği ile daha da kötüleşiyor.
İran'ın önde gelen üreticilerinin EAF yarı mamulleri için açması beklenen bazı büyük ihalelerin henüz sonuçlanmamış olması, gelecekteki taleple ilgili belirsizliğe işaret ediyor. Bu arada, Sri Lanka'dan ton CFR başına 465$'dan 5.000 tonluk kütük teklifi gibi daha küçük ölçekli anlaşmalar ortaya çıktı, ancak bu tür anlaşmalar piyasadaki daha geniş çaplı zorlukları telafi etmekte çok az etki ediyor.
Stratejik Revizyon Gerekiyor
Uzmanlar, İran çelik sektörünün rekabetçi kalabilmesi için kapsamlı bir stratejik dönüşüme ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. Çin'in Asya'daki hakimiyeti ve riyaldeki değer kaybı nedeniyle İran'ın mevcut ihracat fiyatlandırması ve operasyonel verimsizlikleri sürdürülemez. Uzun vadeli çözümler arasında enerji altyapısına yatırım yapılması, resmi ve gayri resmi döviz kurlarının daha uyumlu hale getirilmesi ve alternatif pazarlarda yeniden yer edinmek için geliştirilmiş pazarlama stratejileri yer alabilir.
Görünüm
Küresel çelik piyasaları değişkenliğini korurken, İran'ın bu zorlukların üstesinden gelme becerisi, çelik ihracat endüstrisinin yörüngesini belirleyecektir. Kısa vadede İranlı ihracatçıların pazardaki varlıklarını sürdürebilmek için daha düşük kâr marjlarını kabul etmeleri, uzun vadede ise rekabet edebilirliği güvence altına almak için yapısal darboğazları ele almaları gerekebilir. Bu tür önlemler alınmadığı takdirde ülke, giderek daha da acımasız hale gelen bölgesel pazarda daha fazla zemin kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacaktır.
Comments
No comment yet.