Banka odaklı bir organizasyon yapısı olan Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi, The Marmara Otel’inde gerçekleştirilen basın toplantısıyla tanıtıldı. Yeni daireyi anahtar teslimi olarak sahibine ulaştıracak yepyeni bir organizasyon olma iddiasındaki Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi ile inşaatçıların maliyet ve kar endişesiyle yapımını üstlenmeyi tercih etmedikleri binalar için finansman ve koordinasyon desteği sağlanacak.
Projenin uygulanmasıyla, kat artışı olmayan ve müteahhitler tarafından cazip bulunmayan binalarda, yapıyı parayla yeniden yaptırma gücü olmayan daire sahiplerinin finansman yükü uzun vadeli kredilerle bankalarca karşılanacak; bankalar aracılığı ile yerli veya yabancı sermaye kentsel dönüşüme katılacak. Banka koordinasyonu ile kentsel dönüşümle; daire sahipleri yeni bina yapım maliyetini bankadan alacakları uzun vadeli kredi ile karşılayacaklar, parası olan malikler ise parasını bankaya yatıracak. Banka da binayı yapma oranına göre her ay inşaat şirketine hakedişlerini ödeyecek.
Prof. Dr. Gürsel Öngören: 2,5 milyon konut dönüştürülecek
Projeyle ilgili protokolün de imzalandığı tanıtım toplantısında, kat artışı olan yerleşimlerdeki dönüşümün yaklaşık yüzde 5-10 arasındaki bir bölümünün hızla ilerlediğine işaret eden Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu Başkanı Prof. Dr. Gürsel Öngören, 'Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi'nin ortaya çıkış sürecini şöyle özetledi:
"Farkettik ki, ilave daire yapma imkanı olmayan apartmanlar ve ilave daire artışının inşaat maliyeti ve müteahhit karını karşılamadığı binalar açısından bir beklenti var. Sayın Vedad Görgün Ankara'da bir buluşmamızda, bu beklentileri karşılamak adına banka destekli bir kentsel dönüşüm organizasyonundan bahsetti ve genel detaylarını anlattı. Biz de projedeki diğer paydaşlarla bir araya gelerek, bu yararlı fikri geliştirdik".
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın desteği çerçevesinde Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu’nun Garanti Mortgage ve İNDER ile birlikte geliştirdiği Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi'nin pilot il olan İstanbul’da İstanbul İnşaatçılar Derneği’nin (İNDER) öncülüğünde uygulanacağını açıklayan Gürsel; proje kapsamında 2,5 milyon konutun dönüştürülmesinin öngörüldüğünü kaydetti.
Hikmet Haspolatlı: Kentler üzerindeki emsal artışı baskısı bertaraf edilecek
Şu ana kadar uygulanan kentsel dönüşüm projelerinin genelde imar artışı odaklı olduğunu anımsatan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kentsel Dönüşüm ve Alt Yapı Genel Müdür Yardımcısı Hikmet Haspolatlı da, Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi ile kentler üzerindeki emsal artışı baskısının da bertaraf edilmiş olacağına dikkat çekti. Proje ile vatandaşların müteahhitler ile yaşaması olası risklerin de ortadan kaldırıldığına işaret eden Haspolatlı, ortaya çıkacak değer artışının da direkt vatandaşa yansıyacak olmasının da proje için bir artı olduğuna değindi ve "Ülkemizde 2012'den bu yana hayata geçirilen ve yaklaşık 6,7 milyon konutun yeniden yapılmasını kapsayan kentsel dönüşüm çalışmaları, yeni projeyle daha da gelişecek" dedi.
Murat Atay: Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi için üç paket oluşturduk
Mortgage Uzmanı Garanti olarak hem riskli yapıların yenilenmesi, hem de vatandaşların güvenli, modern, insan odaklı yaşam alanlarına kavuşması açısından kentsel dönüşümü önemsediklerini vurgulayan Garanti Mortgage Genel Müdürü Murat Atay ise projenin detayları hakkında şu değerlendirmeyi yaptı:
"Proje kapsamında, 'kat karşılığı kentsel dönüşüm', 'kendin yap kentsel dönüşüm' ve 'karma model' olmak üzere üç paket oluşturduk. Bu paketler kapsamında tüketiciler, İNDER gibi saygın bir meslek kuruluşunun süzgecinden geçmiş firmalarla bir araya gelebilecek.
Herhangi bir müteahhitle anlaşmadan bize gelenleri ise İNDER üyelerine yönlendirebileceğiz. 'Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi'yle binayı yeniden yapacak inşaat şirketi, taahhüt ettiği yapım bedeline karşılık gelen hak edişlerini bankadan alacak. SPK ve BDDK’nın lisanslı firmalarının yapacağı ekspertizler sonrasında oluşan hak edişler, inşaatı yapan firmaya Mortgage tarafından koordine edilerek ödenecek. Kentsel dönüşüm süreci içindeki diğer aşamalar ise proje ortakları aracılığıyla çözümlenebilecek".
Nazmi Durbakayım: Kendi yaptıkları binalara çürük raporu alabiliyorlar
1999 depreminden bu yana 17 yıl geçmiş olmasına rağmen bir arpa boyu yol katedilemediğini, ancak Afet Yasası ile birlikte önlem almaya yönelik adımların sıklaştırıldığına dikkat çeken İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım da müteahhitliğin en mesuliyetli mesleklerden biri olduğunun altını çizdi.
Avrupa'nın tamamında 30 bin civarında müteahhit varken Türkiye için bu rakamın 100 binlerle ifade edildiğini kaydeden Durbakayım, mesleğin yükümlülüklerine uymayan kimilerinin kendi yaptıkları binalara çürük raporu aldıklarını ve bazı vatandaşların da bunlara kanabildiklerini sözlerine ekledi. Devletin, bankanın ve İNDER'in içinde olduğu üçlü bir süzgeçten oluşan proje yapısının bu anlamda önemli bir garanti olduğunu belirten Durbakayım, böylece vatandaşın tekrar mağdur edilmesinin de önüne geçileceğini ifade etti.
Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi paketleri
Kat Karşılığı Kentsel Dönüşüm
Kat maliklerinin herhangi bir bedel ödemediği, müteahhitin kentsel dönüşüm sonucunda ilave konut çıkartabildiği ve payına düşen bu konutların satışıyla tüm inşaatı finanse ettiği model. Günümüzde bankacılık siteminde geçerli olan ve en çok uygulanan yöntem olan Kat Karşılığı Kentsel Dönüşüm; kat malikine ekstra maddi yükümlülük getirmemesi nedeniyle hızlı ilerliyor. Ancak kısıtlı sayıda bölge ve binayı içeriyor.
Kendin Yap Kentsel Dönüşüm
Kat maliklerinin kendi oturdukları binaları yıkıp, tüm inşaat maliyetini karşılayarak binayı tekrar yaptırmaları esasına dayanıyor.Önümüzdeki dönemlerde konut stoğunun büyük bir kısmının bu kapsamda kentsel dönüşüme tabi olacağı düşünülüyor. Bu modelde, ihtiyaç duyan hak sahipleri için konut kredilerinin sağlanmasıyla, binanın yapım maliyeti banka nezdinde hazır hale getiriliyor.
Yapım için taahhütte bulunan müteahhite, inşaat için gerekli paranın hesabında hazır olduğu güvencesi veriliyor. İşleyiş, inşaatın yıkım ve yapım maliyeti ile müteahhit güvence bedelinin marjlı olarak hazır edilmesi ve banka kontrolünde müteahhite hak ediş ödenmesi şeklinde gerçekleşiyor. Banka bu kapsamda hem müteahhit hem de kredi kullanan kat malikleri için bir güven kurumu olarak işi koordine ediyor.
Hibrit Model Kentsel Dönüşüm
İki modelin arasında kalan, hem kat karşılığı hem de kendin yap modeline giren bir uygulamayı kapsıyor. Bu model, müteahhite az sayıda satabileceği konut üretebilen, bu konutların da inşaat maliyetlerinin tamamını karşılayamaması durumunda kat maliklerinin müteahhite ödeme yapmasını gerektiren senaryoyu kapsıyor.
Hibrit model, 'kendin yap kentsel dönüşüm' modelindeki işleyişle ilerleyecek. Sadece konut kredisi talep eden kat maliklerinin değil, müteahhitin satacağı konutların da kredilendirilmesine imkân tanıyacak. Bu modelde, kat maliklerinin kredi tutarları ve müteahhit payından satılan konutların bedelleri, inşaat yapımı için açılan hesapta biriktirilecek. İnşaatın tamamlanma seviyesine göre müteahhite, banka kontrolünde hak ediş şeklinde ödeme yapılacak.
Comments
No comment yet.