Türkiye ve Rusya arasında geçen kasım ayında yaşanan uçak krizi sonrasında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ülke lideri arasındaki ilk resmi görüşme, yarın Rusya’nın St. Petersburg şehrinde gerçekleşecek.
İki ülke arasında yaşanan uçak krizi öncesinde belirlenen "100 milyar dolarlık ticaret hacmi" hedefinin tekrar canlandırılması, enerji projelerinden turizme, gıda ve sanayi ürünleri ticaretinden yeni yatırımlara, ekonomiye dair birçok konunun görüşmede ele alınması bekleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Rusya Federal İstatistik Servisi (Rosstat) verilerinden derlenen bilgilere göre, geçtiğimiz yıl itibarıyla Rusya, Türkiye’nin ihracatında ikinci sırada bulunurken, ithalatında üçüncü sırada yer alıyordu.
2008 yılında toplam 38 milyar dolar seviyesinde bulunan Türkiye-Rusya dış ticaret hacmi, petrol fiyatlarındaki düşüşle birlikte Rus ekonomisinin resesyona girmesi sonucu 2015’te 23,3 milyar dolara gerilemişti.
Uçak krizinden sonra ise iki ülke arasındaki ticaret hacmi daha da gerileyerek bu yılın ilk altı ayında Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 60,5 azalarak 737 milyon dolara geriledi.
Gıda ambargosu
Türkiye’nin Rusya’ya yönelik ihracatında başlıca kalemlerden otomotiv sanayisi, kimyasallar, hazır giyim, elektrikli cihazlar ve madencilik ürünlerinin yanı sıra özellikle Rusya’nın uygulamaya koyduğu yaptırımlar nedeniyle gıda ürünlerinin ihracatında da önemli düşüşler yaşandı.
Rusya, 1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla Türkiye'den domates, portakal, elma, kayısı, lahana, tuz, brokoli, mandalina, salatalık, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm, çilek, kuru soğan, karanfil, tavuk ve hindi eti ithalatını yasaklama kararı almıştı.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 26 Temmuz’da Moskova’da temaslarda bulunarak, Türkiye’ye yönelik gıda ambargosunun kaldırılmasına yönelik görüşmelerin başladığını duyurmuşlardı.
Turizm ve vize başlıkları
Turizme yönelik kısıtlamalar ve Türk vatandaşlarına uygulanan tek taraflı vize uygulaması da ele alınması beklenen diğer önemli konulardan.
Türkiye’ye yönelik charter uçuşların ve tur satışlarının yasaklanması nedeniyle, turizm alanında Türkiye’nin kaybı yılın ilk yarısında 840 milyon dolar olurken, Rusya’dan Türkiye’ye giden turist sayısı da bu yılın ilk yarısında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 87 azalarak 184 bin kişiye geriledi.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye’ye yönelik tur satışı ve charter uçuşları kapsayan yaptırımların kaldırılmasına yönelik kararnameyi 1 Temmuz’da imzalamış, Rus hükümeti de bu konudaki çalışmaların başladığını duyurmuştu.
Putin'in açıklamasının ertesi günü Türkiye'ye yönelik tur satışları tekrar başlamış, Türkiye'nin tatil noktaları tekrar Rusya'daki en popüler tur bölgeleri arasındaki yerini almıştı.
Rusya Başbakan Yardımcısı Arkadiy Dvorkoviç de geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, “İki ülke arasındaki vize kısıtlamaları, gerekli güvenlik seviyesinin sağlanması durumunda kaldırılabilir.” diye konuşmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti sonrası bu alanlardaki çalışmaların da hız kazanarak, tekrar 24 Kasım tarihi öncesindeki seviyeye doğru ilerlemesi bekleniyor.
Enerjide iş birliği
Başta doğalgaz ticareti, Türk Akımı boru hattı ve Akkuyu Nükleer Enerji Santrali projeleri olmak üzere enerji iş birliği ise iki ülke arasında en kritik konulardan biri olarak ön plana çıkıyor.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) verilerine göre, Türkiye 2015'te Rusya'dan 27 milyar metreküp doğalgaz ithal ederken, Türk Akımı projesinin de bu noktada önemli bir rol üstlenmesi bekleniyor.
Türkiye, projenin gerçekleşmesi halinde Karadeniz üzerinden inşa edilecek bir hatla yıllık 15,7 milyar metreküp doğalgaz almayı hedeflerken, inşa edilmesi planlanan ikinci hatla ise Türkiye üzerinden Avrupa'nın güneydoğu bölgesine doğalgaz taşıması planlanıyor.
Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesi kapsamında Türkiye ile görüşmelerin yeniden başladığını açıklamıştı.
Türkiye’nin ilk nükleer santrali olacak Akkuyu NGS projesi de yaklaşık 25 milyar dolar bütçeyle Rusya tarafından gerçekleştiriliyor.
Comments
No comment yet.