Reel Sektör Şirketlerinin 2017 Hedefleri

Öncelikle belirtmek isterim ki bu analizi kaleme alabilmek için makul sayıda şirketin hedeflerini açıklamasını beklemek gerekti. Bankacılık sektörü bu konuda öncü ve örnek bir sektör. Bankalar yıllık sonuçlarını açıklamayı beklemeden hedeflerini kamuoyu ile paylaşıyor. Reel sektör şirketleri ise bir-iki istisna hariç, hedeflerini yılsonu sonuçları ile eşzamanlı olarak duyuruyor. BIST-30’un dışına çıkıldığında hedeflerini paylaşan şirket sayısı çok az. Belki açıklamayanların bir kısmı önümüzdeki haftalarda veya aylarda açıklayabilir ancak bana göre, yıllık hedefler yılın başında açıklandığı zaman katma değeri yüksek oluyor. Hadi bu süreyi ilk 2 ay diyelim, ondan sonrası veya ilk çeyrekle birlikte açıklanan hedefler tüm yıla değil, olsa olsa yılın ikinci yarısına ışık tutabilir.
2016 yılının özellikle son çeyreğinde kur etkisiyle ciddi oranda kar daralması yaşayan reel sektör şirketlerinin 2017 yılına yönelik temkinli bir iyimserlik içinde olduğunu söyleyebiliriz. Şirketler iç pazar için genel olarak daha temkinli ancak vergi teşviklerinin ilerleyen aylarda beklentileri biraz yukarı çekme ihtimali yüksek görünüyor. Yurtdışı satışlar için daha güçlü beklentiler paylaşan şirketlerin bu iyimserliğinin kaynağı kısmen kur etkisi, kısmen de şirketlerin kendi özel durumları, yeni projelerinin/yatırımlarının devreye girmesi ile sağlanacak büyümedir.
Yabancı para cinsinden satış yapan şirketlerde hacimsel bazda önemli bir büyüme beklenmese de kur etkisiyle ciro hedefleri TL bazında önemli artışlara işaret ediyor.
Otomotiv ve dayanıklı tüketim sektörlerinin ihracattan beklentilerinin iç pazara nazaran daha yimser olduğunu söyleyebiliriz. Açıklanan hedeflerde bir ortak özellik de şirketlerin yatırım harcamaları konusunda bu yıl biraz daha temkinli oluşları ve maliyet yönetimine vurgu yapmalarıdır. Şimdi gelin açıklanan hedefleri sektörel bazda inceleyelim.
 

OTOMOTİV – İHRACATIN KATKISI ÖN PLANA ÇIKACAK

Hatırlanacağı gibi, vergi artışı ve kur etkisinin fiyatlara yansıyacağı beklentisi 2016’nın sonuna doğru yurtiçi otomotiv pazarında satışları hızlandırmış, ve sektör 2016’yı %1.6 artışla 984 bin adet satışla kapatmıştı. 2017’de ise sektör temsilcileri ve analistlerin 850-900 bin aralığında seyreden iç pazar beklentisi yüksek tek haneli veya çift haneli bir daralmaya işaret ediyor. Bununla birlikte, yabancı para cinsinden ihracat ve içerde yapılacak fiyat ayarlamalarıyla toplam cironun TL bazında tek haneli bir artış göstermesi mümkün görünüyor. Kur etkisi ve çelik fiyatlarında son dönemde yaşanan artışın maliyetlerde de hissedilmesi kaçınılmaz olacaktır. Ancak otomotiv sektörünün genel olarak kur dengesini iyi koruyan sektörlerden biri olduğunu, dolayısıyla etkinin daha ziyade fiyat artışından geleceğini söyleyebilir.

SEKTÖR VE ANALİSTLER 2017 YILINDA İHRACAT PAZARINDAN DAHA UMUTLU

2016 yılı 23,9 milyar dolar yurtdışı satış ile tamamlanırken 2017’de 25 milyar dolarlık ihracat hedefleniyor.
Halka açık şirketlere baktığımızda, Tofas’ın yurtiçi satışlarını 2016 seviyesinde korumayı hedeflediğini, ihracatta ise yeni modelin katkısıyla adet bazında %20’nin üzerinde bir büyüme öngördüğünü görüyoruz. Hacim büyümesine kur etkisini de ekleyince analistler %25’in üstünde bir satış büyümesi öngörüyor. Benzer şekilde Ford Otosan da yurtiçi satışlarını 2016 seviyesinde veya biraz altında öngör
ürken ihracatta yüksek tek haneli büyüme bekliyor. Bu beklentiler kur etkisiyle birleşince çift haneli toplam satış büyümesine işaret ediyor. Nitekim analisterin beklentileri de ihracatçı ana sanayi şirketlerinde çift haneli satış, FAVOK ve net kar büyümesine denk gelirken tamamen yurtiçi pazara hitap eden Doğuş Otomotiv için ise tek haneli seviyelerde kalıyor. Tamamen yurtiçi pazara bağlı olan Dogus Otomotiv için 2017 yılı yeni vergiler ve yüksek kur etkisiyle biraz daha zorlayıcı geçecek gibi görünüyor. Şirket bu yıl pazarın %20-25 daralacağını öngörürken kar marjlarını korumayı hedefliyor.
Otomotiv şirketlerinin yatırım planları zamana yayılan uzun vadeli programlar olduğu için bir yıldan ötekine çok büyük sapmalar olmuyor. Açıklanan planlardan, bu yıl yatırım harcamalarının 2016 seviyesinin bir miktar altında kalacağını anlıyoruz.

DAYANIKLI TÜKETİM – VERGİ TEŞVİKİYLE BEKLENTİLERİN ÜSTÜNDE BÜYÜME GERÇEKLEŞEBİLİR

Yılbaşında, bazı sektör temsilcileri yurtiçi pazarda küçük bir daralma bekliyordu ancak OTV indirimi sonrası beklentilerde bir iyileşme gözlemliyoruz. Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği, kısa bir süre önce yaptığı açıklama ile, bu yıl iç pazarda %7,2, ihracatta ise %8,3 oranında bir büyüme beklendiğini duyurdu. Sektörün lider kuruluşu Arçelik, 2017 hedeflerini açıklayan ilk reel sektör şirketlerinden biri idi. Şirketin yurtiçi pazar için %1,5 daralma beklentisini, ÖTV indirimi sonrası canlanan satışlarla yıl içinde yukarı yönlü revize etme ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum. Pakistan operasyonunun tam yıl katkısıyla Arçelik toplam hacim büyümesini %2-3 beklerken ciroda %20’nin üzerinde artış bekliyor.
Otomotiv sektörüne benzer şekilde dayanıklı tüketimde de yurtdışı satışlarda kur etkisi toplam ciro büyümesine olumlu katkı sağlayacaktır. Yılın son çeyreğinde emtia fiyatlarında başlayan yükseliş, girdi maliyetlerini artıracak, dolayısıyla kar marjı üzerinde bir baskı olacaktır. Bu durumda şirketlerin 2016 yılı marjlarını koruyabilmeleri başarı olacaktır. Analistler Arçelik’in operasyonel karlılığında oldukça güçlü bir büyüme beklerken net karda 2016 rakamlarını yükselten bir defaya mahsus gelir nedeniyle 2017’de küçülme öngörüyor.

DEMİR-ÇELİK – FİYATLARDAKİ YÜKSELİŞ 2017 İÇİN İYİ BİR OPERASYONEL PERFORMANS VADEDİYOR

Çelik fiyatlarında yılın son çeyreğinde başlayan ve devam eden yükselişin, en azından 2017’nin ilk yarısı için demir çelik şirketleri için olumlu bir gelişme vadettiğini söyleyebiliriz. Hacim bazında önemli bir büyüme olmasa da kur ve fiyatların etkisiyle 2017’de gelirlerde ve FAVOK’te iyi bir büyüme beklenebilir. Net kar performansında ise şirketlerin finansal borç durumu ve kur hareketleri belirleyici olacaktır. Sektörün lider kuruluşu Erdemir hedeflerini henüz açıklamadı. Kardemir ise 2016’da 2.17 mn ton olarak gerçekleşen sıvı çelik üretimini 2,3 mn tona çıkartacağını ve maliyet düşürücü çalışmalara öncelik vereceklerini duyurdu. Şirket, 2016 yılında %14 olan FAVOK marjının 2017 yılında %14-16 arasında olacağını öngörüyor.

TELEKOM – DATA DESTEKLİ BÜYÜME DEVAM EDECEK 

Telekom sektörünün iki büyük halka açık operatörünün hedeflerinden yola çıkarak söyleyebiliriz ki yatırım harcamaları yönünden sektör 2017 yılında da liderliğini devam ettirecek. 4.5G ile 2016 yılında hızlanan yatırımların bu yıl da yüksek seyredeceği anlaşılıyor. Bununla birlikte, her iki şirket de yatırım harcamalarının satış gelirlerine oranının 2016 seviyesinden daha düşük olmasını öngörüyor. Gelirlerde ise özellikle son çeyrekte mobil data kullanımında hızlanan artışın 2017’de devamı bekleniyor. Bu ivmelenmeyle Turkcell toplam satış büyümesini %13-15 seviyesinde hedefliyor. Bu hedef, %12’lik 2016 büyümesinin üstünde bir hedef. T. Telekom ise toplam satış büyümesini 2016’daki %11’lik büyümeden sonra %8-9 gibi yüksek tek haneli seviyede hedefliyor. Bu büyümenin esas faaliyet karlılığına da benzer şekilde yansıması beklenirken, olumlu faaliyet performansı net kara da yansıyacaktır. Ancak, iyileşmenin ne ölçüde olacağını bu sektörde de yıl içindeki kur hareketleri belirleyecektir.

GAYRİMENKUL – TEŞVİKLER BORSADAKİ ŞİRKETLERİ NE KADAR DESTEKLEYECEK?

Sektörde şu ana kadar 2017 hedeflerini açıklayan şirket Emlak GYO ve Torunlar GYO. Emlak GYO 2017 yılında daha az adet ancak toplam değer olarak yaklaşık %10 daha yüksek bir satış hedefliyor. Torunlar ise 2017 yılında kiralanabilir alanı %24 arttırarak kira gelirlerini %26 arttırmayı hedeflerken toplam satış gelirleri ve FAVOK’te %70’in üstünde artış öngörüyor. Getirilen teşviklerin 2016’nın son çeyreğinde olduğu gibi 2017’de de gayrımenkul sektörünün satışlarına katkı sağlayacağını söyleyebiliriz.

HAVACILIK – YARALARI SARMA YILI

2016 senesinde üst üste yaşanan olağanüstü gelişmelerden olumsuz etkilenen havacılık sektörü için 2017’nin biraz yaraları sarma yılı olacağını düşünüyorum. THY, toplam yolcu sayısını %10’a yakın arttırarak 69 milyona çıkartmayı hedefliyor. Geçen yıl %74,6’ya gerileyen doluluk oranını da %76-77 seviyelerine çıkartmayı amaçlıyor.TAV, yolcu büyümesinde %4-5 artış hedeflerken ciro ve FAVKOK’ün 2016 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyor. Pegasus, %5-7 yolcu büyümesi, iç hatlarda %84-85 doluluk, dış hatlarda ise %74-75 doluluk oranı ile FAVKOK marjıı %15-16 arasında öngörüyor. Doluluk oranında THY’ye benzer bir iyileşme, marjlarda ise geçen seneye benzer seviyeler hedefleniyor. Bu hedefler 2016 yGeçen yıl sektör şirketlerinin net karı kur hareketlerinden de olumsuz etkilenmişti. Bu yıl TAV net karda önemli bir artış öngörüyor. THY net kar hedefi paylaşmıyor ancak analistlerin beklentisi, zararla sonuçlanan 2016’dan sonra hem THY hem de Pegasus’un 2017’yi pozitif bir kar rakamı ile kapatacağı yönünde.

İÇECEK & PERAKENDE – 2016’YA BENZER BİR YIL 

Elektronik perakendeci Teknosa 2017 senesinde toplam satış alanını ve cirosunu sabit tutarak karlılıkta iyileştirmeye odaklanıyor. Öte yandan, sektörün halka açık olmayan şirketi Media Markt 2016 yılında olduğu gibi 2017’de de güçlü satış büyümesi öngörüyor. 2016 yılında cirosunu %15 büyüten ve %5 FAVOK marjı elde eden gıda perakendecisi BİM, 2917’de de benzer bir ciro büyümesi ve karlılık hedeflerken, yeni mağaza açılışı ve yatırım harcamalarını geçen yıldan daha düşük bütçeliyor. Sektörün diğer büyük oyuncusu Migros, bu yıl Kipa satın almasının katkısıyla %30-35 aralığında satış büyümesi hedeflerlerken Kipa etkisi hariç FAVOK marjını 2016 seviyesinde %6-6.5 aralığında öngörüyor. Düşük marjlı Kipa etkisiyle toplam marjın ise %5-5.5 aralığında olması bekleniyor. Kipa’nın alımı ile Migros önümüzdeki bir-iki yıl yüksek büyüme hikayesi ile sektörden ayrışacak bir şirket.
2016 yılında yurtiçi pazarda %1,4, yurtdışında %5,2 hacim büyümesi gerçekleştiren Coca Cola İçecek, bu yıl da yurtiçi satış hacminde düşük tek haneli, yurtdışında ise yüksek tek haneli büyüme hedefliyor.
FAVOK marjını 2016 yılı seviyesinde yatay öngören şirket Net Borç / FAVÖK oranını ikinin altında, yatırım harcamalarının satışlara oranının ise %8 civarında hedefliyor.
Anadolu Efes de Coca Cola’ya benzer şekilde, orta tek haneli konsolide hacim büyümesi ve yatay FAVOK marjı hedefliyor. Her iki şirket de yılı pozitif nakit akımı ile kapatmayı planlarken analistler de net karda kayda değer bir toparlanma öngörüyor.
Sektörel olarak gruplayabildiklerimiz dışında 2017 hedeflerini duyuran Tupras,
2017 yılında da tam kapasite çalışmayı ve 5,75- 6,25 Dolar / Varil net rafineri marjı elde etmeyi hedefliyor. Şirket 2016 yılında %105 KKO’na ulaşmış ve ortalama 6,03 dolar/varil net rafineri marjı elde etmişti. Analistlerin net kar beklentisi %25-30 arasında bir büyümeye denk geliyor. Dolayısıyla 2017’nin Tupras için iyi bir yıl olacağını söyleyebiliriz.
Aksa Enerji, santral satışları ve döviz bazlı gelirlerle 2017 yılında kur riskini önemli oranda azaltmayı, 725 mn TL FAVOK elde ederek borç/FAVOK oranını 2016 sonundaki 6.4x’ten 2017 sonunda 3x’e indirmeyi hedefliyor. Hedeflenen FAVOK rakamı, 2016’nın oldukça üstündedir. Şirketİn bu hedeflere ulaşması önemli bir başarı olacaktır.
Analistlerin beklentilerinin üstünde hedefler açıklayan bir diğer şirket de Tekfen Holding. 2016’da elde edilen güçlü finansal performansın üstüne 2017’de de güçlü büyüme öngörüyor. Grup, cirosunu %58, FAVOK’ü %24 ve net karını %38 arttırmayı hedefliyor.
BIST-100’ü 2016 yılında oldukça başarılı finansal performans sergileyen şirketlerinden Logo, 2017 yılında da toplam gelirlerinde %46 gibi oldukça yüksek bir artış hedefliyor. Bunda Romanya’daki iştiraki Total Soft’un tam yıl katkı sağlayacak olmasının önemli bir payı var. Buna mukabil, daha düşük marjla çalışan Total Soft’un toplam içindeki payının artması ve bir defaya mahsus bir gider nedeniyle FAVOK büyümesinin tek hanede kalması, ancak vergi öncesi karın %20’nin üstünde artması bekleniyor.

Son söz: Genel olarak şirketlerin operasyonel hedeflerinin yıl için pozitif bir tablo çizdiğin söyleyebiliriz. Benzer şekilde, analistlerin tahminleri de operasyonel karlılıkta (FAVOK) %20’nin üstünde, güçlü bir büyümeye işaret ediyor. Bu yıl kuşkusuz tüm şirketler için bilanço yönetimi, özellikle kur dengesi ve alacak tahsili öncelikli hususlar olacaktır. Güçlü operasyonel beklentilerin yanısıra geçen yıl yüksek kur zararları yazan şirketlerin bu yıl kur zararlarının da azalması durumunda 2017 yılı oldukça güçlü net kar büyümeleri ile sonuçlandırabilecektir. Tabii bu tahminlerin, bu yıl kurun daha sakin seyredeceği varsayımı ile yapıldığını unutmamak lazım.

KAYNAK  :  PARA ANALİZ