Kiralık konut talebi düşüyor

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileri üzerinden hazırlanan “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü” raporunda Türkiye genelinde kiralık konut fiyatlarındaki değişim mercek altına alındı. Rapora göre Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m² fiyatındaki yıllık artış oranı Aralık’ta %68,7 olurken, ortalama kiralık konut ilan m² fiyatı 26 TL'ye yükseldi. Yıllık kira artış oranı İstanbul'da %84,6, Ankara'da %62,6 ve İzmir'de %56 oldu. Bu gelişmeler sonucunda ortalama kiralık konut ilan m² fiyatları İstanbul’da 40 TL, Ankara’da 18 TL, İzmir'de ise 26 TL oldu. Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları da hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde artış gösterdi. Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi olarak kullanılan kiralanan konut sayısının toplam kiralık ilan sayısına oranı geçtiğimiz aya göre hem ülke genelinde hem üç büyükşehirde düşüş gösterdi. 

Kira artış hızı yükseliyor

Ülke genelindeki kira fiyatlarının yıllık artış oranı Aralık’ta da yükselmeye devam etti. Kira fiyatlarındaki yıllık artış oranı geçen aya göre 5 puan artarak 68,7’e yükseldi. Böylece, geçen yılın aynı döneminde 15,4 TL olan Türkiye geneli ortalama m² kira fiyatı 26 TL'ye ulaştı. 

Şekil 1: Türkiye ve üç büyük ilde bir önceki yılın aynı ayına göre cari kira değişimi (%)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Kira artış hızı üç büyük ilde de yükseliyor

Aralık’ta kiralık ilan m² fiyatı yıllık artış oranı geçen aya göre İstanbul’da ve İzmir’de yaklaşık 6 puan, Ankara’da ise 0,6 puan yükseldi. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da %84,6, Ankara’da %62,6, İzmir’de ise %56 oldu. Böylece, ortalama kiralık konut ilan m² fiyatları İstanbul’da 40 TL, Ankara’da 18 TL, İzmir’de ise 26 TL’ye ulaştı.  

Büyükşehirlerde yıllık kira artışlarında farklılaşma

Aralık’ta yıllık ortalama kira artışı ülke genelinde %68,7 olurken, büyükşehirlerdeki cari kira artış hızları farklılık gösterdi. En yüksek yıllık kira artışının görüldüğü iller Antalya %84,8, İstanbul %84,6, Muğla %80, Mersin %77,1 ve Tekirdağ %70 olarak öne çıktı. En düşük kira artışının görüldüğü iller ise Van %30, Denizli %25, Kahramanmaraş %24,7, Trabzon %22,7 ve Mardin %20 olarak sıralandı.

TÜİK, Aralık ayındaki enflasyon oranını %36,08 olarak açıkladı. En düşük kira artış oranları hesaplanan beş büyükşehirdeki yıllık kira artış oranının yıllık enflasyon oranından düşük olması dikkat çekmektedir. Dolayısıyla, bu illerde son bir yılda kiraya verilen konutların ortalama kira getirileri reel anlamda değer kaybetti.  

Tablo 1: Yıllık kira artışlarının en yüksek ve en düşük olduğu iller – 2021 Aralık

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Ankara’da Durum: Gölbaşı ilçesinde kiralık konut fiyatları en yüksek seviyeye ulaştı

Konut piyasasındaki güncel gelişmeleri incelediği sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü raporunda Ankara’nın ilçelerindeki kira fiyatı artış oranları da incelendi. Ankara’daki kira fiyatı artış oranları değerlendirildiğinde 2018 Eylül-2019 Ekim arasında kira fiyatı artış oranları ortalama %5,5 seviyesinde durağan bir seyir izledi. 2019 Kasım - 2020 Eylül arasındaki dönemde kira fiyatlarındaki ortalama yıllık artış oranı %16,2 oldu ve bu dönemde de az değişkenlik gösterdi. Kira fiyatlarındaki artış hızı 2021 Mart’a kadar düşmüş ancak takip eden dönemde bir ay hariç (2021 Ekim) sürekli artış gösterdi. Böylece, yıllık kira artış hızı 2021 Aralık’ta %62,6’ya yükseldi. 

Ankara genelinde kiralık konut fiyatları yüksek bir artış oranına ulaşmışken ilçe düzeyindeki kira fiyatları önemli ölçüde farklılık gösterdi. Son bir yılda en yüksek artışın gerçekleştiği ilçe Gölbaşı %98,6 olurken Gölbaşı’nı sırasıyla, Çankaya %74,4, Yenimahalle %68,1, Etimesgut %66,7 ve Pursaklar %65,1 ile takip etti. Öte yandan, en düşük kira fiyatı artışı Polatlı’da %31,4 hesaplandı ve sırasıyla Çubuk %36,4, Sincan %41,8, Akyurt %44,7 ve Altındağ %46 en düşük kira fiyatı artışlarının gerçekleştiği ilçeler oldu. 

Son bir yılda TÜFE’nin %36 arttığı dikkate alındığında enflasyondan arındırılmış kira fiyatlarının Polatlı hariç tüm ilçelerde yükseldiği görülmektedir. 

Tablo 3: İlçe düzeyinde bir önceki yılın aynı aya göre kira fiyatı artış oranları – 2021 Aralık

Kaynak: sahibinden.com, Betam