İnşaatta maliyetler uçuşa geçti!

Kredi kullananlar azaldı

Yüksek konut kredisi faizleri dolayısıyla ipotekli (banka kredili) konut satışlarındaki gerileme ivmesi Nisan ayında da devam etti. 2021 Nisan dönemi verilerine bakıldığında; ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.4 artış göstererek, 17 bin 514 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 18.3 olarak gerçekleşti. Mart ayında bu oran yüzde 19'larda idi. Önceki aylardan da devam eden bir gerileme söz konusu. Yüzde 18'lik oran tarihsel ortalamaların çok altında. Bu oran yaz aylarında yüzde 60'lara yükselmiş, sonra faizlerdeki yükseliş sonrası ipotekli satışların azalması ile aşağı gelmişti.

Yeni konutlara talep düşük

2021 Nisan ayında ilk defa satılan konutlar yüzde 96.7 artarak 29 bin 212 oldu. Toplam konut satışları içindeki payı ise yüzde 30.5 oldu. İkinci el konut satışları da 66 bin 651 olarak gerçekleşti. Altan Elmas, "İkinci el satışların payının tarihsel ortalamaların üzerinde kalmasını yeni konutlardaki maliyet artışının yüksek olmasına bağlıyoruz. Kredi faizlerindeki yüksek seyir ve bankaların zayıf oranda kredi verme iştahı ve de yeni konutlardaki maliyet artışının yüksek olmasının sonucu olarak böyle giderse birinci el konut satışlarında durgunluğun süreceğini tahmin ediyoruz" değerlendrimesini yaptı. 

İnşaat sektörü zorda

Ekonominin lokomotifi olan inşaat ve konut sektörünün salgından olumsuz etkilendiğini dile getiren Elmas, "Bir yandan pandemi, bir yandan faiz artışının olumsuz etkileri, diğer yandan dünya emtia fiyatlarının ve de ülkemize has bir hastalık haline gelen döviz kurlarının yükselmesi - bu 4 olumsuz faktör - bir araya gelerek sektörümüzü oldukça zorlamaktadır. Diğer yandan maliyetlerin sürekli artması ve bu durumun kaçınılmaz sonucu olarak, yeni konut fiyatlarına yansıması birinci el konut satışlarını oldukça baskılamış ve halkımızın yeni ve sağlam konuta erişimini olumsuz etkilemiştir" diye konuştu. 

Yabancı ilgisi sürüyor 

2021 Nisan ayında yabancılara konut artışı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 416.1 artarak 4 bin 77 oldu. Konutder Başkanı Elmas, "Önümüzdeki dönemde yeni teşvikler ve gayretlerle yıllık 5.5 milyar dolara ulaşan yabancı satış gelirini 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflemekteyiz. Uzun vadede ise 20 milyar dolarlık rakamlar ülkemiz için hiç uzak hedefler değil. Yabancıya konut satışında sadece son 3 yılda 15 milyar dolar, son 6 yılda ise 25 milyar dolar döviz geliri elde ettik. Bugünkü mevcut durumda yaklaşık 100 ülke vatandaşına konut satmaktayız ve buna rağmen rakamlar daha çok düşük seviyelerde" dedi.

İnşaat maliyetlerinde artış sürecek

Konutder Başkanı Altan Elmas, inşaat sektöründe son bir yıldır ciddi bir maliyet artışı söz konusu olduğuna işaret ederek, şunları söyledi: "Yeni açıklanan 2021 yılı Mart ayı inşaat maliyet endeksi rakamlarında da görüleceği üzere bir önceki yılın aynı ayına göre maliyet oranı yüzde 32 arttı. Bunun 2 temel nedeni var: Birincisi, döviz kurunun artışı, diğeri ise bundan daha büyük etkisi olan, emtia piyasalarından kaynaklanan bir maliyet artışı söz konusu. Başta demir çelik, çimento, plastik olmak üzere birçok ürün grubunda büyük artışlar söz konusu. İnşaat demirinde ton başına son 1.5 aylık artış 1200 lira civarında. Nisan başında 6 bin TL olan demir şu anda 7 bin 200 lira civarında. Yani yüzde 20'lik bir artış var." Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise "Çin'in çelikten üretilen 146 ürünün ihracatında yüzde 13 vergi iadesini kaldırmasıyla demir fiyatlarında artış bekleniyor. Zaten inşaat maliyetlerinde son zamanlarda artış yaşanıyordu. Bu yeni gelişme bu artışı daha da tetikleyebilir, konut fiyatları tırmanışa geçebilir" dedi.