Dünyada jeopolitik riskler ve belirsizliklerin etkisiyle uluslararası doğrudan yatırım (UDY) akışları dalgalı seyir izlerken Türkiye'ye bu yılın ilk 5 ayında 5 kıtadan yatırım geldiği bildirildi. Ocak-mayıs döneminde gelen UDY, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 artışla 4,7 milyar doları geçerken, yatırımların yüzde 70'inin son dönemde siyasi tartışmaların yoğunlaştığı Avrupa ülkelerinden yapılması dikkati çekti.
AA muhabirinin, Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (TYDTA) verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye'ye bu yılın ilk 5 aylık döneminde gelen UDY miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 artışla 4,7 milyar dolara yükseldi. Başta Almanya olmak üzere Avrupa Birliği ile yaşanan siyasi tartışmalara karşın bu coğrafyadan gelen yatırımların yoğunluğu dikkati çekti. Ocak-Mayıs 2017 döneminde yapılan UDY'lerin yaklaşık yüzde 70'i Avrupa ülkelerinden gerçekleşti.
Beş ayda beş kıtadan yatırım
Yılın ilk 5 ayında yapılan yatırımlar bankacılıktan mühendisliğe, gıdadan kozmetiğe, enerjiden sağlığa kadar çeşitlilik gösterdi. Beş kıtadaki ülkelerin yatırımcıları, bazı kesimlerin yoğun propagandasına karşın yatırımdan vazgeçmedi. Söz konusu dönemde öne çıkan UDY'ler şöyle:
İspanya'nın 30 ülkede faaliyeti bulunan büyük bankalarından BBVA'nın, Garanti Bankasının yüzde 9,95'ine karşılık gelen hisselerini 3,3 milyar liraya satın alması göz çarpan yatırımlardan oldu. 2010 yılında Garanti Bankasının yüzde 25 hissesini satın alarak Türkiye'ye yatırım yapan BBVA'nın son alımla birlikte bankadaki hissesi yüzde 49,85'e çıktı.
Türkiye'nin önde gelen paket kargo şirketlerinden MNG Kargoyu Dubai merkezli Mirage Cargo B.V. şirketi satın aldı. Toplam 815 şubesi ve 9 bin çalışanı bulunan MNG Kargonun satışı, Rekabet Kurulunun onayından sonra hisse devriyle gerçekleşecek.
Dünya mühendislik devi İngiltere merkezli GKN Mühendislik, Türkiye'de toz metal sektörünün en büyüğü Tozmetal Ticaret ve Sanayi A.Ş'yi satın aldı. Yıllık satışları 11,4 milyar dolar olan GKN bünyesinde 58 bin kişi çalışıyor.
Türk gıda şirketi Banvit'in yüzde 79,48 hissesinin 915 milyon TL'ye Brezilya merkezli BRF ve Qatar Investment Authority iştiraki olan Qatar Holding LLC’ye satışına dair sözleşme imzalanması, yılın ilk bölümünde dikkati çeken yatırımlardan biri oldu.
Kale Grubu ile dünyanın en büyük uçak motor üreticilerinden Rolls-Royce, Türkiye'ye uçak motorları geliştirmek için anlaşma imzaladı. Yüzde 51 Kale Grubu, yüzde 49 Rolls-Royce ortaklığıyla şirket kuracak iki grup, başta Türkiye'nin Milli Savaş Uçağı Projesi (TF-X) olmak üzere, ülkenin sivil ve askeri alanda ihtiyaç duyduğu uçak motorlarını geliştirmeyi hedefliyor.
Bu yılın ilk ayında Fransız Sephora, Tekin Acar Kozmetik'e ait 19 mağazayı satın aldı.
Anadolu Grubunun ana hissedarı olduğu Ortadoğu ve Orta Asya'da toplam 10 ülkede, 24 fabrika ve 10 bin çalışanla faaliyet gösteren Coca-Cola İçecek (CCI), Türkiye'deki 10. fabrikasını Isparta'da Süleyman Demirel Organize Sanayi Bölgesi'nde açtı.
Aile bakımı, kişisel bakım ve ev bakımı ürünlerini içeren tüketim maddelerinin çok uluslu bir üreticisi olan Procter&Gamble (P&G), bebek bezi ve kadın bakım ürünleri üreteceği fabrikasını 80 milyon dolar yatırımla Kocaeli'nin Gebze ilçesinde hizmete soktu.
Dünyanın en büyük rüzgar türbini kanat üreticisi Danimarkalı LM Wind Power Blades Turkey Sanayi ve Ticaret AŞ firması 40 milyon dolar yatırım için Bergama Organize Sanayi Bölgesi'nde (OSB) karar kılarken, Bergama'ya yenilebilir enerjide önemli bir yatırım sağlamış oldu.
Akfen Holding, Mersin Uluslararası Limanı'ndaki yüzde 50'lik hissesinin yüzde 40 payını Avustralya merkezli IFM Investors'a devretme kararı alarak, buradan elde ettiği geliri Türkiye'de hayata geçireceği toplam 6 milyar 935 milyon liralık yatırım paketinde kullanacağını açıkladı.
Özel sermaye fonu yöneticisi Abraaj Investment Management, Netlog Lojistik Hizmetleri AŞ'nin hisselerinden bir kısmını satın aldı.
Dünyanın önde gelen telekomünikasyon ve kurumsal teknoloji çözümleri üreten Çin merkezli ZTE firması, Türkiye'nin bilişim sektörünün önde gelen şirketi Netaş'ın yüzde 48 hissesini 100 milyon doların üzerinde bir bedelle devraldı.
Dünyanın en büyük sos üreticilerinden Japon Ajinomoto, Kemal Kükrer markasının sahibi Kükre Gıda sermayesinin yüzde 50'sini temsil eden paylarının devralınmasına ilişkin Rekabet Kuruluna başvururken Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Enerjisa'nın 100 milyon lira, Garanti Bankasının 75 milyon liralık uzun vadeli bonolarını satın aldı.
Rönesans Sağlık Yatırım ile Japon Sojitz şirketi ortaklığıyla hayata geçirilecek İkitelli Şehir Hastanesi'nin finansal kapanışı tamamlandı. Bu kapsamda, projenin hayata geçirilmesi için gereken tutarın yüzde 80'ine denk gelen yaklaşık 1,5 milyar dolar, 8 farklı global finans kuruluşundan sağlandı.
14 yılda 185 milyar dolar UDY geldi
Beş kıtadan gelen yatırımlarla yılın ilk 5 ayında UDY miktarı yüzde 11 artışla 4,7 milyar dolara ulaştı. UDY gelen sektörin yanı sıra kaynaklarındaki çeşitlilik de dikkati çekti. Türkiye'nin geleneksel uluslararası yatırım kaynakları olan Amerika ve Avrupa'dan gelen yatırımlarda azalma görülmezken, Körfez ülkeleri ve Uzak Doğu Asya'dan yatırımlarda artış kayıtlara yansıdı.
Son dönemde siyasi tartışmaların yaşandığı Almanya'dan küresel krizin bittiği 2010 yılından bu yana Türkiye'ye gelen UDY miktarı 5,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2010 yılı sonunda 4 bin 200 civarında Almanya menşeli firma Türkiye'de faaliyette bulunurken, bu rakam Haziran 2017 sonu itibarıyla 7 bine yükseldi.
Son 14 yıllık süreçte UDY miktarındaki artış da kayıtlara geçti. Türkiye, 2002 yılına kadar 15 milyar dolar UDY çeken bir ülke iken, 2003'ten bu yana geçen 14 yıllık sürede 185 milyar doları uluslararası yatırıma ev sahipliği yaptı. Son yıllarda imalat ve enerji sektörlerinin payında artış oldu.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı