Ukrayna, 2024 yılı itibarıyla Rus gazının topraklarından geçişini durdurma kararı aldı.Zelenski, Brüksel'de Avrupa Birliği liderleriyle yaptığı görüşmenin ardından, yasağın Rusya'dan gelen her türlü gaz akışını kapsayacağını belirtti. Bu adımla, Rus gazının Azerbaycan yapımı gaz olarak Avrupa'ya satılması riskinin ortadan kaldırılacağını ifade etti.
"Rus gazının transitini uzatmayacağız. Kanımız üzerinden ek milyarlar kazanmalarına izin vermeyeceğiz," diyen Zelenski, Rusya'dan ucuza gaz alan ülkelerin zamanla Moskova'ya bağımlı hale geleceğini vurguladı.
Bu açıklamanın, Rus gazına büyük ölçüde bağımlı olan Slovakya’nın Başbakanı Robert Fico tarafından hoş karşılanmayacağı belirtiliyor. Slovakya, yıllık 3 milyar metreküp Rus gazı ithal ederek iç talebinin büyük kısmını karşılıyor.
Transit Anlaşması Sona Eriyor
Ukrayna ile Gazprom arasındaki büyük transit anlaşmasının bu yılın sonunda sona ermesi bekleniyor. Bruegel'e göre bu anlaşma, Rusya'nın Avrupa Birliği’ne boru hattı üzerinden yaptığı gaz ihracatının yarısını oluşturuyor.
Rus gazının Avrupa'ya akışı, Ukrayna’nın tam kapsamlı işgali sonrası azalmış olsa da, yaptırımlardan muaf olan bir kısmı halen devam ediyor. Slovakya, transit anlaşmasının sona yaklaşmasıyla enerji akışının devamını sağlamak amacıyla diplomatik temaslarını artırıyor.
Alternatif Arayışları
Slovakya, Rus gazına alternatif olarak Azerbaycan'ı potansiyel bir tedarikçi olarak görüyor. Ancak Bruegel’in raporuna göre, bu plan kapsamında Azerbaycan, Rusya'dan gaz satın alarak aynı boru hatlarını kullanacak. Bu durumda, gaz akışında bir değişiklik olmayacak; Avrupa Azerbaycan’dan, Azerbaycan ise Rusya’dan gaz alacak.
Zelenski, bu durumu eleştirerek, "Bu savaş üzerinden kâr elde etmekle aynı şeydir," dedi. Ancak Ukrayna lideri, Rus gazının geçişine bir muafiyet önerdi. Avrupa ülkeleri, savaş sona erene kadar Rusya’ya ödeme yapmamayı kabul ederse, Ukrayna transit geçişe izin verebilir.
Slovakya’nın ana gaz alıcısı SPP, doğu tedariklerinin kesilmesinin ülkeye 150 milyon avro ek maliyet getireceği konusunda uyarıda bulundu.
SteelRadar'ın Avrupa kontakları ise bu durum olası etkilerini şu şekilde anlattı;
"Bildiğiniz gibi, Avrupa'da enerji maliyetleri, Rusya'dan gaz ve petrol ithalatının giderek zorlaştığı ve karmaşık hale geldiği dönemde fırladı. Avrupa, alternatif kaynaklar aramak zorunda kaldı, ancak bunlar ya yetersiz (Cezayir) ya da aşırı pahalı (ABD) çıktı. Yıllardır Avrupa, gerçekçi bir enerji politikası benimsemekten vazgeçmiş, nükleer santralleri kapatmış ve kömürle çalışan enerji santrallerini tamamen kapatmıştır. Yenilenebilir enerji, çözümün bir parçası olsa da, şu anda ne yeterli ne de gelecekte yeterli olma olasılığı yüksek.
Dış enerji arzına olan bu bağımlılık, Avrupa'nın en büyük zaaflarından biri olmaya devam ediyor. Sonuç? Kıtanın dört bir yanındaki endüstriler ve tedarik zincirleri yüksek enerji maliyetleri tarafından ağır darbe almakta. Siyasi açıdan, kimse bunu açıkça kabul etmese de, birçok Avrupalı sessizce Trump ve Putin'in Ukrayna'daki savaşı sona erdirip Avrupa'nın sanayilerinin ayakta kalması için hayati öneme sahip gaz arzını yeniden sağlamak umudunu taşımaktadır."
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı