Özellikle çelik, alüminyum ve ekipman ithalatına getirilen kısıtlamalar; Orta Doğu’daki inşaat ve altyapı projelerinde maliyet baskılarını artırmakta. Bu durum, başta Suudi Arabistan ve BAE gibi büyük ölçekli inşaat yatırımları yapan ülkelerde müteahhitleri, tedarikçileri ve yatırımcıları alternatif kaynaklara yöneltiyor.
Çelik ve alüminyum gibi temel yapı malzemelerinde tedarik bağımlılığı yüksek olan Orta Doğu ülkeleri, Avrupa, Çin ve Hindistan gibi dış pazarlara bağımlı durumda. Ancak yeni gümrük vergileri ve ticaret savaşının alevlenmesi ile bu bölgelerde üretim maliyetlerinin artması ve navlun fiyatlarındaki dalgalanmalar, ithal ürünlerin fiyatını yukarı çekiyor. Örneğin 2023-2024 döneminde sıcak haddelenmiş sac ve inşaat demiri fiyatlarında %10-15 arası artış gözlemlendi. Bu durum, NEOM gibi dev projelerde bütçe esnekliklerini zorlamakta ve teslimat sürelerini uzatarak proje takvimlerini riske atmakta.
Tedarik zincirinde yaşanan bu aksamalar, Orta Doğu’daki birçok ülkenin yerli üretim kapasitesini artırma yönünde stratejik adımlar atmasına neden oldu. Suudi Arabistan ve BAE başta olmak üzere birçok ülke, çelik üretiminde hem düz hem de uzun ürünlerde iç pazarı desteklemeye yönelik teşvik mekanizmaları geliştiriyor. Bölgesel üreticilerin kalite ve kapasite anlamında büyümesi, ithalata olan bağımlılığı azaltma yönünde önemli bir fırsat sunmakta. Ancak bu geçişin sağlıklı ilerlemesi için lojistik altyapı yatırımları, nitelikli iş gücü ve teknoloji transferi büyük önem taşıyor.
Küresel ticaret ortamındaki bu değişim, Orta Doğu’nun demir-çelik sektöründe stratejik pozisyonunu bu politikalardan minimum zarar elde edebilmek için yeniden tanımlamasına da olanak sağlıyor. Çin, Hindistan ve Türkiye gibi yeni ticaret ortaklarına yönelim artarken; Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) gibi girişimlerle bölge, küresel lojistikte merkez üs olma hedefini güçlendiriyor. Aynı zamanda artan maliyet baskıları, inşaat sektöründe modüler yapı sistemleri, sürdürülebilir çelik ürünleri ve dijital tedarik zinciri çözümlerinin daha hızlı benimsenmesini sağlıyor. Bu dönüşüm, bölgeyi sadece bir tüketici pazarı olmaktan çıkarıp, entegre üretim ve ihracat merkezi haline getirebilir.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı