Nikel sektörü için global ölçekte 2023 yılı arz fazlası yaşanan art arda üçüncü yıl olacak. Sektörde beklenen fazlalık ise şimdiye kadarkilerin en büyüğü olduğundan bu durum uzmanları korkutuyor.
Yılda iki kez yaptığı toplantıların ikincisini bu hafta Lizbon'da gerçekleştiren INSG (Uluslararası Nikel Çalışma Grubu), pazarın geçen yıl 104 bin mt fazlalık verdiğini, bu rakamın bu yıl 223 bin mt civarına çıkacağını tahmin ediyor.
Üç yıl boyunca beklenen 566 bin mt kümülatif fazla, nikel pazarının büyüklüğü düşünülürse çok fazla bir rakam. Diğer yandan bu yıl küresel tüketimin 3,2 milyon mt olması beklentileri de veriler arasında bulunuyor.
Arta kalan nikel fazlası şu ana kadar büyük ölçüde Londra Metal Borsası'nda (LME) veya Şanghay Vadeli İşlemler Borsası'nda (ShFE) işlem görmeyen metal formlarında gizlendi.
Ancak fonlar bazında bunun yakında değişmeye başlayacağı inancı da hakim. Londra'daki yatırımcı konumlanması 2019 yılından beri görülen en sert düşüşü yaşama eğilimini gösteriyor.
Endonezya’nın yükselişi
Metalin elektrikli araç (EV) bataryalarında katot girdisi olarak kullanılması sayesinde küresel nikel talebi aslında hızla artıyor.
Örneğin INSG, artan EV üretimi kaynaklı talebin durgun paslanmaz çelik sektörünü telafi etmesiyle birlikte kullanımın bu yıl %8, 2024'te ise %9 oranında artmasını bekliyor.
Ancak öngörülere bakılırsa küresel üretim bu yıl %12, gelecek yıl ise %9 daha hızlı büyüyecek.
Bu durum, elbette ülkenin kendi durumuyla ilgili. Endonezya kendini elektrikli araç aküsü üreticileri için önemli bir hammadde tedarikçisi olarak konumlandırdığından üretim artmaya devam ediyor. Endonezya ile ilgili.
Endonezya nikel üretimi
INSG'ye göre Endonezya'nın madenden çıkarılan nikel üretimi 2023'ün ilk yedi ayında yıllık bazda %31 arttı. Madenciliğe akın, nikel pik demir (NPI) ve nikel hasır örgü gibi ara ürünlerin üretiminde %85'lik bir artışa sebep oldu. Öte yandan sülfat gibi birincil nikel ürünlerinde de %20'lik bir artışa yol açtı.
Fakat artan küresel üretim aynı zamanda Ocak-Temmuz döneminde birincil nikel üretimini yıllık bazda %18 artıran Çin'le de ilgili.
Çin nikel üretimi
Çin'in NPI üretimi Endonezya'ya kaysa da ülke rafinaj kapasitesini artırıyor.
Macquarie Bankası, Çin'in geçen yıl ara maddeleri nikel sülfata dönüştürmek için 270 bin mt kapasite eklediğini tahmin ederken, Çinli ve Endonezyalı şirketler nikel katot kapasitesini 2024 yılı sonuna kadar 250 bin mt artırmayı planladıklarını açıkladı. İlgili veriler Commodities Compendium’da Eylül 27, 2023’te yayınlandı.
Ara Sınıf II ürünleri Sınıf I birincil ürünlere dönüştürmek için daha fazla kapasitenin oluşturulması, fazla birimlerin hem Londra hem de Şanghay pazarlarında ticareti yapılan nikel türüne giderek daha fazla yayılması anlamına gelecek.
Fiyatlarla bağlantısı
Nikel, bu yıl LME ana metaller paketi arasında en zayıf performans gösteren ürün oldu. Şu anda metrik ton başına 18.525$ seviyesinde işlem gören üç aylık metal, Ocak ayı başında %60 düşüş yaşadı.
Ancak rafine metal fiyatının hala ara ürün fiyatlarının önemli ölçüde üzerinde olması, halen sıkı olan Sınıf I pazarı ile Sınıf II segmentinde sürekli artan fazlalık arasındaki kopukluğu kanıtlıyor.
Bu fazlalığın bir kısmının artık Sınıf I pazarına aktığına dair işaretler var.
42.384 mt'luk LME nikel stokları yılın başında hala %23 düşüş gösterdi ancak Eylül ayının başından bu yana 5 bin mt üzerinde varışla dip noktasına ulaşmış gibi görünüyor.
Çin’e etkisi görülüyor
Şangay borsasının stokları aylardır son derece düşük seyrediyordu ancak geçen hafta bir yılın en yüksek seviyesi olan 7.470 mt'a yükseldi.
Fon yöneticileri, piyasanın rafine edilmiş bölümünde ve son çare olarak Londra Metal Borsası'nda daha fazla nikel fazlasının ortaya çıkacağına inanıyor.
INSG'nin son değerlendirmeleri bu söylemleri doğruluyor. Hemen hemen her analist, rakamlar değişse bile piyasanın yapısal arz fazlası olduğunu düşünüyor.
Önemli olan, bu fazlalığın, hem LME'ye hem de ShFE'ye fiyatı düşürecek yeterli miktarlarda teslim edilebilecek bir forma dönüştürülmesinin ne kadar süreceği.
Uzmanlara göre, geçen yılki çalkantıdan sonra herkes Londra nikel piyasasında büyük bir açığı kapatmak zorunda kalmanın tehlikelerini bildiğini söylüyor.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı