Toplantının açılışında konuşan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, Türkiye ile Tacikistan arasındaki ilişkilerin iki ulus arasındaki güçlü tarihi bağlara dayandığını söyledi. Bahçıvan bugün iki ülkede de ilişkilerin her alanda geliştirilmesi yönünde güçlü bir iradenin olduğunu kaydetti. 2020 yılında yaklaşık 322 milyon dolarlık bir ticaret hacmi olduğunu belirten Bahçıvan, Türkiye’nin 173 milyon dolar ihracat yaparken Tacikistan’dan yaklaşık 149 milyon dolarlık ithalat yaptığını dile getirdi. İki ülkenin 1994-2020 arası dönemdeki yatırım ilişkilerine bakıldığında, Tacikistan’da 600 milyon doları aşkın Türk müteahhitlik yatırımları olduğunun bilgisini veren Bahçıvan, bu verilerin her iki ülkenin mevcut potansiyelinin oldukça altında olduğunu ve ülkeler arasındaki güçlü ilişkilerin ekonomiye de yansıması gerektiğini ilave etti.
Açılışta konuşan Türkiye’nin Duşanbe Büyükelçisi Emre Zeki Karagöl, Bakanlık tarafından kendilerine verilen talimat doğrultusunda iş dünyası ile yakın ilişki kurmak için harekete geçtiklerini söyledi. Tacikistan piyasasında büyük bir Türkiye sevgisi ve Türk mallarına ilişkin olumlu bir algı olduğunu vurgulayan Karagöl, Batılı ülkelerin ülke pazarına girmediğini, en çok Türk, Rus, Çin ve Güney Kore mallarının bulunduğunu aktardı. Kaliteli ürün denilince akla Türk mallarının geldiğini vurgulayan Karagöl, 90’lı yıllarda pazara giren Türk iş insanlarının yoğun rekabet koşulları yaşamadığını anlattı. Türk iş insanlarının diğer pazarlara nazaran Tacikistan’da çok sorun yaşamadığının altını çizen Karagöl, Tacikistan’ın Türk iş insanlarının daha çok yatırım yapmasını beklediğini dile getirdi. Tacikistan’da yatırım yapılmamış piyasalar için bir proje yaptıklarını anlatan Karagöl, Türkiye’den sektörel gruplar oluşturarak Tacikistan’da ikili görüşme organize ettiklerini ekledi.
Tacikistan’ın Ankara Büyükelçisi Mahmadali Rajabiyon ise konuşmasında iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 30. yılını kutladıklarını söyledi. Tacikistan’ın yatırım için güvenli ortamı siyasi, hukuk ve altyapı olarak hazır olduğunu belirten Rajabiyon, Covid-19 nedeniyle iş birliği planlarının biraz ertelendiğini ancak video konferanslar yoluyla ilişkilerin geliştirilmesini sürdürdüklerini kaydetti. Türkiye’nin Tacikistan’ın en önemli ticari ortaklarından biri olduğunu vurgulayan Rajabiyon, 1 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmanın mümkün olduğunu anlattı. Tacikistan’da 90 müşterek ya da Türk sermayeli şirketin faaliyette olduğunun bilgisini veren Rajabiyon, Türkiye’den yapılan yatırımın 200 milyon dolar olduğunu ifade etti. İki ülke arasında ekonomik sosyal kültürel bağların güçlendirilmesi için TİKA’nın başarılı çalışmalar yürüttüğüne değinen Rajabiyon, Tacikistan’ın ekonomi, ticaret ve sanayileşme alanında Türkiye’nin tecrübelerini değerli bulduğunu vurguladı.
Ardından Tacikistan Ticaret, İş Birliği ve Yatırım Fırsatları başlıklı sunumuyla Ticaret Bakanlığı Duşanbe Ticaret Müşaviri Muhammed Emrah Soğancı, ülkedeki ekonomik durum ve sektörler hakkında ayrıntılı bilgiler verdi. Soğancı, Tacikistan’ın Türki cumhuriyet zannedildiğini ama Farsi bir topluma sahip olan Tacikistan’ın dilinin Tacikçe olduğunu söyledi. Yüzde 93’ü dağlık bir ülke olan Tacikistan’ın 9.5 milyon nüfusa sahip olduğunu belirten Soğancı, ülkenin GSYİH’sinin 7,90 milyar dolar olduğunu dile getirdi. Tarım ağırlıklı bir ülke olan Tacikistan için Rusya’dan gönderilen işçi dövizlerinin ülke için önemli bir kaynak olduğunu vurgulayan Soğancı, İsviçre ve Kazakistan ile birlikte en büyük ihracat pazarlarından birinin Türkiye olduğunu kaydetti. Ülkenin güçlü yönünün Şangay İş Birliği Örgütü ve BDT üyesi olması olduğunu, zayıf yönünün ise banka ve sigorta sistemi ile işgücü teminindeki zorluk olduğunu ifade eden Soğancı, siyasi ilişkilerin iyi olmasının fırsat, lojistikte yaşanan sorunların ise tehdit olduğunu ekledi.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı