Fuarcılık Sektör Araştırması

Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak, "Uluslararası fuarların diğer sektörler bakımından yarattığı ekonomik etkilerin fuar düzenleyicileri tarafından elde edilen cironun beş ila yedi katına kadar ulaşabildiği tespit edilmiştir. Yani elde edilen gelirin 5 ila 7 katına kadar dolaylı faydayı görebiliyoruz." dedi.

Rekabet Kurumunun Türkiye fuarcılık sektöründeki rekabet sorunlarına yönelik hazırladığı Fuarcılık Sektör Araştırması, İstanbul Ticaret Odası'nda (İTO) gerçekleştirilen "Rekabet Kurumu Fuarcılık Sektör Araştırması Raporu Takdim ve Değerlendirme" panelinde kamuoyuna açıklandı.

Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Torlak, panelin açılışında yaptığı konuşmada, Rekabet Kurumunun "rekabet hukuku kurallarının uygulanması" ve "rekabet savunuculuğu" olmak üzere iki temel görevi bulunduğunu söyledi.

Rekabet Kurumunun, sektör incelemelerini rekabet savunuculuğunun en etkili araçlarından biri olarak gördüğünü ifade eden Torlak, sektör incelemelerinin bir sektörün geneline veya belli bir bölümüne ya da ilgili sektördeki belirli uygulamalara ilişkin mevcut veya muhtemel rekabet sorunlarının tespiti ve çözümüne yönelik olarak yürütülen oldukça kapsamlı çalışmalar olduğunu ifade etti.

Torlak, fuarların, ilgili oldukları sektörün yanı sıra fuarcılık sektörüne doğrudan ve dolaylı olarak hizmet sunan pek çok sektör bakımından istihdam ve gelir artırıcı etkisi bulunduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Nitekim yurt dışında yapılan çeşitli çalışmalarda özellikle uluslararası fuarların diğer sektörler bakımından yarattığı ekonomik etkilerin, fuar düzenleyicileri tarafından elde edilen cironun 5 ila 7 katına kadar ulaşabildiği tespit edilmiştir. Yani elde edilen gelirin 5 ila 7 katı kadar çok ciddi dolaylı faydayı görebiliyoruz. Bunun yanında fuarların kentsel gelişime, ihracat artışına ve ülkenin tanıtımına yönelik de önemli katkıları yadsınamaz. Tüm bu olumlu etkileri sonucunda fuarcılık sektöründe sağlanacak iyileşmelerin, nihayetinde ülke ekonomisi için faydalar ortaya çıkaracağını da biliyoruz."

 "Türkiye’nin dünya fuarcılığından aldığı pay yaklaşık yüzde 1-1,5 aralığında"

Ömer Torlak, fuarcılık sektörünün geliştirilmesi imkanları incelendiğinde, Türkiye’nin önemli bir potansiyel taşıdığına işaret ederek, "Yapılan çalışmalarda 2022 yılına kadar küresel fuar pazarının yıllık ortalama büyüme oranının yaklaşık yüzde 5 seviyesinde olacağı tahmini var. Bu oran, küresel gayri safi hasıla için yapılan yıllık ortalama büyüme tahmininin üzerinde." dedi.

Fuarcılık sektöründe beklenen büyümenin en önemli kaynağı olarak gelişmekte olan ülkelerin görüldüğünü ifade eden Torlak, son yıllarda uluslararası alanda faaliyet gösteren fuar düzenleyici şirketlerin coğrafi adaptasyon ya da devralmalar yoluyla hızla büyümekte olan bu pazarlara yönelmesinin de bu durumun bir göstergesi olduğunu vurguladı.

Torlak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Türkiye de özellikle coğrafi açıdan stratejik konumu nedeniyle fuarcılık sektörünün coğrafi yapısında yaşanan bu değişiklikten olumlu etkilenen ülkeler arasında yer almaktadır. Türkiye’de fuarcılık sektörüne yapılan yabancı yatırımların artması, ülkemizde düzenlenen uluslararası fuarların çoğalması ve bu fuarlara yönelik yabancı katılımcı ziyaretçi sayısının artması bu olumlu etkilerin bir yansıması olarak değerlendirilmektedir. Bu gelişmelere bağlı olarak, geçtiğimiz 10 yıllık dönemde Türkiye’de fuarcılık sektörünün bir büyüme trendi içerisinde olduğunu söyleyebiliriz. Halihazırda fuar sayısı, katılımcı sayısı ve kiralanan stant alanı gibi çeşitli parametreler esas alınarak yapılan hesaplamalarda, Türkiye’nin dünya fuarcılığından aldığı payın yaklaşık yüzde 1-1,5 aralığında olduğu görülmektedir. Ancak fuar düzenleme faaliyetinden elde edilen gelir esas alındığında maalesef ülkemizin payı bu oranların oldukça altında kalmaktadır. Bu durumun nedenlerinden biri, Türkiye’de stant kiralama bedellerinin genel olarak dünya ortalamasının oldukça altında seyretmesidir."

"Fuarcılıkta örnek almamız gereken ülke Almanya"

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de İTO olarak Ticaret Bakanlığının da desteğiyle yurt dışında her yıl 40'ın üzerinde fuar düzenlediklerini bildirdi.

Fuarcılığın, diğer sektörlerin satış hacmini artıran bir sektör olduğuna işaret eden Avdagiç, Türkiye fuarcılık sektörünün mutlaka daha ileriye taşınması gerektiğini vurguladı.

Avdagiç, dünyadaki fuar alanları itibarıyla İstanbul'daki en büyük fuar merkezinin dünyada 38. sırada bulunduğunu, bu durumun üzüntü verici olduğunu ifade etti.

İstanbul'daki fuar alanlarının yeterli olmadığını belirten Avdagiç, "İstanbul'un mutlaka 250 ila 400 bin metrekare arasında bir fuar merkezine ihtiyacı olduğunu öngörüyorum. Fuar sayısı itibarıyla Avrupa'da ikinciyiz. Ama fuarlardan elde edilen gelirlerde 8. sıradayız. Burada bir çelişki var. Bana göre en çok örnek almamız gereken ülke Almanya... Almanya, fuarcılık anlamında 1950'den bu yana ortaya koyduğu politikayla çok başarılı bir süreç yürütüyor." diye konuştu.

İstanbul'da birbirine benzer fuarların birbirine yakın zamanlarda yapıldığını, bunların yurt içi ve dışındaki katılımcıları olumsuz etkilediğini ifade eden Avdagiç, fuar düzenleyenlerin bu konulara dikkat etmesi, daha etkin ve sonuç odaklı fuarlar yapılması gerektiğini söyledi.

Yabancı katılımın niceliği ve niteliğinin iyileştirilmesi gerekir

Fuarcılık Sektör Araştırması'nda, Almanya ile Türkiye arasındaki fuar sayısı ve fuar düzenleme faaliyetinden elde edilen gelir düzeyine ilişkin bir karşılaştırma yapıldığında Almanya’daki fuar düzenleyicilerinin Türkiye'nin neredeyse 7 katı kadar gelir elde ettiğinin görüldüğü belirtildi.

Bir ülkenin fuarcılık alanındaki başarısının; düzenlenen fuar sayısından ziyade katılımcı sayısı, ziyaretçi sayısı, stant alanı ve gelir gibi diğer parametrelere bağlı olduğunu kaydedilen araştırmada, Türkiye'de uluslararası fuarlardaki yabancı katılımcı ve ziyaretçi seviyesinin yeterli düzeyde olmadığı, yabancı katılımcıların önemli bölümünün de "dolaylı yabancı katılımcı" niteliğinde bulunduğu aktarıldı.

Türkiye'nin uluslararası rekabet gücünün artırılması bakımından yabancı katılımın niceliğinin ve niteliğinin iyileştirilmesi gerektiği vurgulanan araştırmada, İstanbul’u fuar alanı büyüklüğü bakımından İzmir, Konya, Bursa ve Antalya, fuar sayısı bakımından Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya'nın izlediği kaydedildi.

Araştırmada, düzenlenen fuar sayısı sıralamasında ilk 5 il içerisinde yer alan Ankara’nın, fuar alanı büyüklüğü sıralamasında gerilerde kalmasının dikkati çektiği belirtildi.