Fırsatlar ve tehditler

Çelik Dış Ticaret Derneği’nin 24 Aralık günü online olarak gerçekleştirdiği Demir Çelikte 2021 Beklentileri: Fırsatlar & Tehditler başlıklı toplantıda söz alan konuşmacılar 2020 yılında olanları özetlerken, 2021 yılına dair beklentilerinden bahsetti.

Dernek Başkanı Namık Ekinci’nin açılış konuşmasının ardından, hammadde piyasalarına ilişkin konuşan Metkim Metal Limited Kurucu Ortağı Osman Türeyyen, çelik üretimindeki hurda kullanım oranının %65-70’leri bulduğu Türkiye’de yıllık 25 milyon mt hurda ihtiyacı olduğunu, genellikle de ABD, AB ve Rusya gibi yerlerden ithalat yapıldığını ifade etti. Türeyyen daha önce ihracattan Orta Doğu ve Uzak Doğu’ya satış yapılırken, artık bu bölgelerdeki yeni yatırımların Türkiye’yi iki açıdan etkilemeye başladığını söyledi. Öncelikle yeni yatırımlar Türkiye’nin ihracat pazarının kaybolmasına sebep olurken, ikinci olarak ise daha ihracat yapılan ülkeler artık Türkiye’nin rakibi haline geldi. Bu yatırımların ayrıca hammadde temininde de Türkiye’ye rakip olduklarını söyleyen Türeyyen, “Hammaddeyi doğru fiyata alabilmek için dernek olarak ülkemizde bir çalışma yapılması gerektiğini düşünüyoruz,” şeklinde konuştu.

Uzun ürün segmenti hakkında konuşmak için söz alan Ege Çelik’ten Mete Bülent Adalı, salgının Avrupa’ya sıçramasıyla birlikte son kullanıcı sektörlerin alacağı tavır belirsiz olduğu için çelik sektöründe üretimin frenlendiğini belirtti. Haziran ortasından itibaren ise ertelenen talebin geri dönmesiyle firmaların aşırı talebi karşılayamaması sonucunda arz talep dengesinin bozulduğunu söyleyen Adalı, bunun kademeli olarak hissedildiğini dile getirdi.

Üretimin yanı sıra tedarik zincirinde de aksaklıklar olduğunu, hurda toplayıcılarının da faaliyetlerine ara verdiğini hatırlatan Adalı, “Ocak ayından itibaren yine hammadde tarafında arz sıkıntısı devam edecek. Nihai ürün tarafında fiyatların eskisi kadar sert olmamakla beraber bir miktar daha yükseleceğini tahmin ediyorum. Mart dahil Nisan ayına kadar çelik sektöründe fiyatlandırma sertliğini koruyacak,” dedi.

Toplantıda yassı ürün tarafındaki son durum hakkında bilgi veren Mehmet Çakmur, Mart ayından itibaren bütün kapasite ve fiyatlarda düşüş başladığını, 100$/mt’a varan düşüşler görüldüğünü söyledi. AB’nin neredeyse bütün tesislerini durdurduğunu bu yüzden çelik arzında büyük düşüş olduğunu hatırlatan Çakmur, AB’nin kriz yönetiminin Türkiye’ye nazaran daha kötü olduğunu ifade etti. Çakmur AB’nin uzun üründe kendi kendine yetse de yassıda net ithalatçı olduğunu, Türkiye’nin ise son 10 sene yapılan kapasite artışlarına rağmen özellikle sıcak sacda hala kendine yetecek durumda olmadığını belirtti. Öte yandan bu kriz döneminde Çin’in kendi içinde tüketimi artırarak büyüme kararı aldığına, böylece bu dönemde ihracatını düşürdüğüne dikkat çekti.

Çin piyasası konusunda görüşlerini aktaran Hüseyin Ocakçı ise Çin’in ihracatının 2016 yılından beri düzenli olarak düşüşte olduğunu be 2020 yılını yıllık %16 düşüşle 55 milyon mt ihracat hacmiyle kapatmasının beklendiğini katılımcılarla paylaştı. Mart ve Nisan aylarında Çin’deki ani toparlanmanın iç piyasa talebi olarak yansıdığını, ithalatın ise uzun süredir ilk defa ciddi anlamda yükseldiğini söyleyen Ocakçı, nihai ürünlerde yıllık %75-80, kütük, pik demir ve DIR ithalatında yıllık %700 artış görüldüğünün altını çizdi.

2021’in ilk çeyreği için Çin’de beklentilerin çok olumsuz olmadığını, toplam demir çelik üretiminin yanı sıra iç piyasa tüketiminin de artacağına dair güçlü bir kanı bulunduğunu söyledi. “Çin’de özellikle bu sene önceki senelerde olduğu gibi katma değeri yüksek ürünlerin üretimine ağırlık verilmesi beklentilerin arasında” diyen Ocakçı, 2021’de ihracatın çok agresif olmayacağını tahmin ettiklerini belirtti. Bir süredir konuşulan Çin’in hurda ithalatına başlaması kararının ise, diğer çelik üreticisi ülkelerdeki hurda tüketim oranlarına bakılarak alındığını ancak henüz taslak aşamasında olan standardizasyon incelendiğinde HMS hurdanın toplam ithalatın tonajındaki payının %0,3 olması nedeniyle Çin’in hurda ithalatını global piyasaları çok tehdit edecek bir gelişme olarak görmediğini sözlerine ekledi.