Son yıllarda inşaatların büyük bir kısmı kat karşılığı inşaat sözleşmeleri ile yapılıyor. Müteahhitler ile arsa sahibinin anlaşması esasına dayalı olarak başlayan kat karşılığı ev yapma pek çok kişinin merak ettiği konuların başında geliyor.
Kat karşılığı ev yapma pek çok kişinin merak ettiği konuların başında geliyor. Arsa sahibi ile müteahhit arasında yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi, arsa sahibinin kendisine devredecği belirli arsa veya daireye karşılık, müteahhidin kendi malzemesiyle arsa üzerine bağımsız bölümler inşa ederek, bir bina meydana getirmeyi taahhüt ettiği sözleşmelerdir.
Evlerini ve dükkanlarını ve arsalarını, kentsel dönüşüm projesinde bir inşaat firmasına veya bir müteahhit ile anlaşarak vermek isteyen vatandaşların ileride herhangi bir olumsuz bir durumla karşılaşmamak adına hak ve sorumluluklar hakkında bilgi sahibi olmaları gerekiyor.
Peki, kat karşılığı inşaat sözleşmesi nedir, imzalarken nelere dikkat edilmelidir?
Müteahhit firma mutlaka araştırılmalı
Siz arsanızı ya da evinizi kat karşılığı bir firmaya vermeye karar verdiyseniz mutlaka müteahhittin şirket sermaye yapısını araştırın. Yeterliliği olan, sermaye yapısı düzgün, mal varlığı olan şirketler mutlaka tercih edilmeli. Şirketin daha önce yapmış olduğu işlerinin neler olduğu ve bu işler ile ilgili hukuki sorunlar bulunup bulunmadığı da mutlaka araştırılmalı.
Kat karşılığı inşaat sözleşmesi hazırlarken en ufak bir ihmal, evi kaybetmeye ve büyük zararlara uğramanıza neden olabilir. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ana unsuru tarihlerin açık ve net ifade edilmesidir. Sözleşmenin ve inşaatın ne zaman başlayıp ne zaman biteceği özellikle sözleşmede belirtilmelidir.
Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri tek taraflı fesh edilemeyen ancak mahkeme kararı ile fesh edilebilen sözleşmeler niteliğinde ve fesih süreci uzun sürüyor.
Hukuki yardım alınmalı
Her ne kadar tanımdan basit bir sözleşme olduğu düşünülse de, bu sözleşmeler taraflara borç yükleyen ve özellikle arsa sahiplerinin mülkiyet haklarının tek güvencesi olan sözleşmelerdir. Bu sebeple taşınmazı kentsel dönüşüm kapsamında olan arsa sahipleri, müteahhit tarafından hazırlanarak kendilerine sunulan kat karşılığı inşaat sözleşmelerini imzalamadan önce gerekli araştırmaları yapmalı veya bu konuda haklarının korunması için bir avukattan hukuki yardım almalıdırlar. Çünkü arsa sahiplerinin mülkiyet sahibi oldukları taşınmazlarının akıbeti, imzalayacakları kat karşılığı inşaat sözleşmelerine bağlıdır.
Kira bedelleri
Kentsel dönüşüm kapsamında evlerini müteahhide emanet eden birçok arsa sahibi, teslim tarihine kadar başka yerlerde ikamet etmekte ve kira bedeli ödemektedirler. Ancak müteahhit tarafından işin tamamlanıp, mevzuata ve sözleşmeye uygun olarak arsa sahiplerine teslim edilmesi uzun zaman aldığından, bu süre içerisinde arsa sahiplerine kira ödemesi yapılmalıdır.
Net şekilde belirlenmeli
Sözleşmede teslimin gerçekleşmesini; anahtar teslim, yapı kullanma izninin alınması ve tüm kamu kurumlarıyla ilişiklerin kesilmesi gibi şartlara bağlamak gerekir. Diğer yandan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, işin başlangıç süresi ve teslim tarihi ve teslimin ne şekilde olacağı net bir şekilde belirtilmelidir. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde işin arsa sahiplerine teslimi ‘Anahtar teslimi’ şeklinde kararlaştırılmalıdır. Bu teslim şartlarının sözleşmede belirtilmemesi halinde; arsa sahiplerinin arsalarını müteahhitlere hangi süre ile devrettikleri, ne zaman sözleşmeye uygun şekilde geri alacakları belli olmayacak ve bu durum işin uzamasına, arsa sahiplerinin ise mağduriyetine neden olacaktır. Bu sebeple sözleşme ile inşaat süresi, gecikme halinde sözleşmeyi fesih yetkileri ve cezai şartlar, tarafların anlaşmaları doğrultusunda tereddüde yer bırakmayacak şekilde düzenlenmelidir. Böylelikle bu şartları yerine getirmeyen müteahhidin hukuki ve cezai sorumluluğu sözleşme gereği devam edecektir.
Zarara uğrayamayın
Arsa sahiplerinin, kentsel dönüşüm kapsamında mevcut olan yapıları yıktırarak başladıkları inşaat sürecinin parçası olarak kat karşılığı inşaat sözleşmesi; taraflarının edimlerinin yerine getirilmesi ve zamanlaması bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple yapılan sözleşmenin hükümlerinde detaylı düzenlemelere gidilmesi ve inşaat takviminin şüpheye yer vermeyecek biçimde düzenlenmesi gerekmektedir. Özellikle, müteahhidin inşaat yapım takvimine uymamasının, gerekli malzemeye uygun iş yapmamasının ve inşaat sonrası yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesinin ciddi cezai şart ve mali yükümlülüklere bağlanması faydalı olacaktır. Arsa sahiplerinin sözleşme safhasında uzman hukukçulardan yardım almaları, müteahhit firmayı seçerken titiz bir inceleme yapmaları, daha önce firmanın hangi projelerde yer aldığını, referanslarını araştırmaları ilerde uğrayabilecekleri zarar ihtimallerini ortadan kaldıracaktır.
Haber: Gülçin Sezen Karaegemen Soylu
Yayınlayan: Nihal Özken
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı