ABD’de 4 çelik devi Türkiye’ye karşı birleşti

Dünya Gazetesi köşe yazarı Kerim Ülker yazısında şunları anlattı; "Aralarında US Steel, NUCOR, Steel Dynamics’in de olduğu 4 çelik devi, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 10 ülkeye karşı antidamping soruşturması için bir araya geldi. 100 milyar dolara yakın büyüklüğü olan 4 çelik devi, artan ithalatın iç pazara zarar verdiğini iddia ederek korozyona dayanıklı yassı haddelenmiş çelik ithalatına antidamping vergisi uygulanması için ABD Ticaret Bakanlığı’na dilekçe verdi.

Dünya ekonomisinin loko­motifi olan ABD’de çelik üreticileri, ilk kez rekabe­ti bırakarak birlikte hareket etme kararı aldı. Hem de özel bir soruş­turma için. ABD’nin çelik devle­ri, artan ithalatın iç pazara zarar verdiğini iddia ederek korozyona dayanıklı yassı haddelenmiş çe­lik ithalatına antidamping vergi­si uygulanması için ABD Ticaret Bakanlığı ve ABD Uluslararası Ti­caret Komisyonu’na dilekçe ver­di.

Dilekçe veren şirketler ise sa­dece ABD’nin değil, dünyanın da sayılı çelik üreticileri olan Steel Dynamics, NUCOR Corporation, United States Steel Corporati­on (US Steel), Wheeling-Nippon Steel, Inc… Bu devlerden Steel Dynamics, 13 bin çalışanı 23 mil­yar dolarlık cirosuyla ABD’nin en büyük 196’ncı şirketi.

Bir di­ğeri NUCOR, 35 milyar dolarlık cirosuyla dünyanın 16’ncı büyük çelik üreticisi. Dünyanın ilk mil­yar dolarlık şirketi olan US Steel ise 18 milyar dolarlık ciroya sahip ve dünyanın 24’üncü büyük çe­lik üreticisi. Japon ortaklı Whee­ling-Nippon Steel ise ABD’de ay­nı zamanda çinko, alüminyum ve magnezyum alaşım üreten tek çe­lik şirketi. Bu devleri bir araya ge­tiren soruşturma ise Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor.

Soruşturma talep ettiler

Yaklaşık 100 milyar dolarlık büyüklüğü olan bu 4 dev, Türki­ye’nin de aralarında bulunan be­lirli ülkelere karşı antidamping vergisi için mücadele başlattı.

Bu ülkeler ise Avustralya, Brezilya, Kanada, Meksika, Hollanda, Gü­ney Afrika, Tayvan, Birleşik Arap Emirlikleri, Vietnam ve Türkiye. Soruşturma için düğmeye basan Steel Dynamics’in Operasyon Di­rektörü Barry Schneider, inşaat uygulamalarında ve otomobil ve beyaz eşya üretimi gibi çeşitli pa­zar sektörlerinde kullanılan ko­rozyona dayanıklı yassı hadde­lenmiş çeliğin söz konusu 10 ül­keden ithalatının, bir önceki yıl 1.3 milyon tondan az iken yılın ilk yarısında neredeyse 2 milyon to­na yükseldiğini söyledi.

ABD’li yönetici, haksız ticaret yasaları uyarınca Ticaret Bakanlığı’nın 20 gün içinde talep edilen soruştur­maları başlatıp başlatmayacağına karar vermesi gerektiğini, Ulus­lararası Ticaret Komisyonu’nun ise 45 gün içinde bir ön zarar tes­piti yapması gerektiğini vurgula­dı. ABD’li 4 şirket bu dilekçe sü­recinde ayrıca ABD’deki sendi­kalarla birlikte hareket ediyor.

Bu sendikalar ise ABD Birleşik Çe­lik, Kağıt ve Ormancılık, Kauçuk, Üretim, Enerji, İlgili Sanayi ve Hizmet İşçileri Uluslararası Sendikaları… Türkiye 2021 yı­lında bu alanda ABD’ye 127 bin ton, 2022 yılında ise 155 bin ton çelik sattı. Bu tonajların bede­li ise 2021 yılında 137 milyon do­larken, 2022 yılında 182 milyon dolar olarak gerçekleşti. 10 ülke arasında en fazla çelik satışını ise 2022 yılında 1 milyon ton ve kar­şılığında 1ç4 milyar dolarla Ka­nada bulunuyor. ABD’nin en az it­hal ettiği ülke ise 2022 verilerine göre 35 bin ton ile Hollanda.

Trump’ın vergisi DTÖ’den dönmüştü

2018 yılında dönemin ABD Devlet Başkanı olan, şu anda da adaylık için yarışan Donald Trump, ulusal güvenliği koru­ma gerekçesiyle ithal çeliğe yük­sek gümrük tarifesi uygulanma­sını şu sözlerle kararlaştırmıştı:

“Alüminyumda bu oran artık yüz­de 20, çelikte de yüzde 50 olacak. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dö­nemde iyi değil…” ABD, ardından 2019’da, Türkiye’den ithal edilen çelik ürünlerinde uyguladığı ila­ve vergileri yüzde 50’den yüzde 25’e düşürmüştü.

Söz konusu uy­gulamaya ilişkin Türkiye, ABD’ye gerekli istişarelerde bulunma ta­lebini iletmiş ancak olumlu so­nuç alamamıştı. Türkiye, söz ko­nusu kararın DTÖ kurallarına ay­kırı olduğunu belirterek, ABD’yi DTÖ’ye şikayet etmişti. Türki­ye’nin yanında Çin, Norveç, Hin­distan, Rusya ve İsviçre de kararı DTÖ’ye taşımıştı. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), eski ABD Başka­nı Donald Trump’ın, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu ülke­lerden çelik ve alüminyum itha­latına getirdiği ek gümrük vergi­lerinin küresel ticaret kurallarını ihlal ettiğine hükmetmişti.Dünya Ticaret Örgütü Anlaş­mazlıkların Çözümü Mekaniz­ması’nın üç kişilik paneli, Tür­kiye, Çin, Norveç ve İsviçre’nin, Trump’ın çelik ve alüminyum it­halatına yönelik ek gümrük ver­gisi itirazına yönelik kararını 2022 yılında açıklamış, ABD’nin önlemlerinin DTÖ kurallarıy­la tutarsız olduğunu belirterek, Trump’ın çelik ve alüminyum it­halatına yönelik ek gümrük vergi­lerinin küresel ticaret kurallarını ihlal ettiğine karar vermişti."