AB, çelik koruma önlemlerinde kapsamlı değişiklikler yaptı

Avrupa Komisyonu, 24 Mart 2025 tarihli KOMİSYON UYGULAMA YÖNETMELİĞİ (AB) 2025/612 ile, belirli çelik ürünlerine yönelik koruma önlemlerinde köklü değişikliklere gittiğini duyurdu. Yeni düzenleme, daha önceki Komisyon Uygulama Yönetmeliği (AB) 2019/159 kapsamında getirilen kesin koruma önlemlerini revize ederek, ticari akışların ve yerli üretimin sürdürülebilirliğini sağlama amacı taşıyor.

Temel Değişiklikler ve Uzatmalar

Koruma önlemi, başlangıçta 30 Haziran 2021’e kadar üç yıl süreyle uygulanmak üzere getirilmişti. Ardından Komisyon, 2021/1029 sayılı İlk Uzatma İnceleme Yönetmeliği ile önlemin, AB sanayisinin uyum sağladığı ve ciddi zararların önlenmesi açısından hala gerekli olduğu gerekçesiyle 30 Haziran 2024’e kadar uzatılmasına, 2024/1782 sayılı İkinci Uzatma İnceleme Yönetmeliği ile de 30 Haziran 2026’ya kadar uzatılmasına karar verdi. Komisyon, önlemlerin uygulanmasından sonra her yıl sonunda en az bir kez işleyiş gözden geçirmesi yapmayı taahhüt etmiş, 2019, 2020, 2022 ve Haziran 2023’te de ilgili incelemeler gerçekleştirilmiştir.

Piyasa Gelişmeleri ve Yorumlar

29 Kasım 2024 tarihinde, on üç Üye Devlet, ilgili yönetmelik maddelerine dayanarak bir işleyiş gözden geçirme talebinde bulunmuş; talep, AB içindeki çelik talebinin daralması, serbest kota hacminin genişlemesi ve diğer pazarlardan gelen ithalatın artmasına işaret eden kanıtlar içermekteydi. İlgili taraflardan gelen yorumlar; mevcut TRQ seviyelerinin artık AB çelik talebiyle uyumlu olmadığını, bazı sektörlerde talebin artarken diğerlerinde düşüş yaşandığını, dış faktörlerin (yüksek enerji maliyetleri, jeopolitik sorunlar) etkisiyle piyasanın zor durumda olduğunu ve kota liberalizasyonunun yetersiz kaldığını öne sürdü.

Komisyon, 26 Safeguard ürün kategorisini piyasa baskısına göre dört gruba ayırarak farklı uygulama yöntemleri geliştirdi. Buna ek olarak, özellikle belirli ürün gruplarında yeni düzenlemeler getirildi:

• Kota Taşıma Düzenlemesi:
  Her çeyrek kotası için çekilişler, çeyrek dönemin sona ermesinin ardından Komisyonun çalışma günleri içerisinde 20. günde durdurulacak. Kullanılmayan tarife oranlı kota bakiyeleri, ilgili ürün kategorileri (1A, 2, 4A, 5, 6, 7, 14, 16, 17, 18, 20, 21, 22, 24, 25B hariç) otomatik olarak bir sonraki çeyreğe devredilecek. Kesin kotanın uygulanmasının her yılının son çeyreğinde kullanılmayan bakiye devredilmeyecek.

• Tarife Oranlı Kota Erişim Düzenlemesi:
  Belirli bir ülke için ilgili tarife oranlı kota tükenmişse, o ülkenin bazı ürün kategorilerindeki ithalatları, aynı ürün kategorisi için kalan kota kapsamında yapabilecektir. Ancak, ürün kategorileri 1A, 2, 3B, 4A, 5, 6, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25B ve 26 için ek erişime izin verilmeyecek; ürün kategorileri 1B, 3A, 9, 10, 12, 27 ve 28 için ise yalnızca son çeyrekte başlangıçta mevcut kota hacmi içerisindeki belirli bir hacme erişim sağlanacaktır. Özellikle, kategori 4B’de hiçbir ihracatçı ülke, kalan kotanın %30’undan fazlasını tek başına kullanamayacaktır.

• Maksimum İthalat Hacmi Sınırlaması:
  Ürün kategorileri bazında ülke bazında uygulanacak maksimum ithalat hacmi oranları belirlendi. Buna göre;

  • Kategoriler 1A ve 2 için %13,

  • Kategoriler 16 ve 17 için %15,

  • Kategoriler 4B, 6, 7 ve 13 için %20,

  • Kategoriler 4A, 5 ve 14 için %25,

  • Kategoriler 3B, 20, 21, 25B ve 26 için ise %30 oranı uygulanacak.
    Bu oranlar, "Diğer ülkeler" kotası kapsamında ülkeye özgü kota bulunmayan ülkeler için geçerli olup, tüm çeyreklerde uygulanacaktır.

Ürünlere Yönelik Detaylar

AB koruma önlemleri, çeşitli çelik ürün gruplarını kapsamaktadır:

• Paslanmaz Çelik Ürünler:

  • Uzun Ürünler: Paslanmaz çubuklar, hafif profiller, paslanmaz tel çubuklar ve dikişsiz paslanmaz borular (Kategoriler 14, 15, 22) sıkı denetim altındadır.

• Yassı Haddelenmiş Paslanmaz Çelik:

  • Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Saclar ve Şeritler: Paslanmaz sıcak haddelenmiş saclar (Kategori 8) ve şeritler, paslanmaz soğuk haddelenmiş saclar ve şeritler (Kategori 9) ile paslanmaz sıcak haddelenmiş quarto levhalar (Kategori 10) önemli ticari hacimlere sahip ürünlerdir.

• Sıcak Haddeleme Levhaları ve Şeritler:

  • Kategori 1, düşük alaşımlı ve diğer alaşımsız sıcak haddeleme levhaları ve şeritlerini kapsamaktadır. Burada, %15’lik kota sınırının belirli niş ürünlerin (CN kodu 7212 60 00) gümrüksüz kota kullanımını engellediği tespit edilmiş; bu durum, ürünlerin daha iyi değerlendirilmesi için kategori 1’in iki alt kategoriye ayrılması (1A ve 1B) kararıyla çözüme kavuşturulmuştur.

AB Komisyonu’nun yaptığı bu kapsamlı düzenlemeler, çelik sektöründe rekabetin korunması, yerli üretimin desteklenmesi ve AB pazarında adil ticaretin sağlanması amacıyla hayata geçiriliyor. Yeni düzenlemeler; ürün bazında farklılaştırılmış kota uygulamaları, kalıntı kotaya erişim kısıtlamaları, maksimum ithalat hacmi sınırlandırmaları ve kullanılmayan kota hacimlerinin taşınması (carry-over) uygulamalarının yeniden düzenlenmesini içeriyor. Bu değişiklikler, 1 Nisan 2025 ve 1 Temmuz 2025 tarihlerinde kademeli olarak yürürlüğe girecek.

Detaylar için tıklayınız...