Türk Çeliğine İran Tehdidi

İran'ın son yıllarda hızla artan çelik üretimi Türkiye'yi de tehdit etmeye başladı. Özellikle inşaat demirinde Türkiye yoğun bir ithalat baskısı altında kalırken, İran'dan yapılan ithalat 'devlet destekli düşük fiyatların etkisi' ile son aylarda 5 kat birden arttı. Ortada ciddi bir haksız rekabet bulunduğuna dikkat çeken sektör temsilcileri, bir an evvel gerekli önlemlerin alınmasını istiyor.

İran'ın çelik üretimi son yıllarda hızlı bir şekilde artıyor. 2000’li yıllarda 9 milyon ton üretim kapasitesine sahip olan İran, 2017 yılı itibariyle kapasitesini 30 milyon tona yükseltti. Dünya Çelik Derneği’nin aylık istatistiklerine göre İran’ın bu yıl 9 aylık ham çelik üretimi ise bir önceki yıla göre yüzde 20 artışla 18,5 milyon ton olarak gerçekleşti. İran bu oranla dünyada Vietnam’dan sonra üretimini en çok artıran ikinci ülke oldu. İran, ham çelik üretim kapasitesini, aldığı devlet desteğinin de etkisiyle, 2025 yılına kadar yüzde 100 artırarak, 55 milyon ton seviyesine çıkartmayı planlıyor.

İran'ın çelik sektöründeki bu üretim artışı ve Türkiye'ye yaptığı ihracat ise sektörde tedirginliğe neden oldu. İthal edilen ürün fiyatlarının Türkiye’deki ürün fiyatları ile kıyaslanamayacak derecede düşük olduğunu ve bunun da fiyatlarda bir devlet desteği olduğu izlenimi uyandırdığını belirten Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Başkanı Adnan Aslan, konuyla ilgili önlem alınması çağrısında bulundu.

İthalatın özellikle bu yıl içerisinde ciddi oranda arttığına işaret eden Aslan, şunları söyledi:
"İran'ın Türkiye'ye ihracatının sınır ticaretinin deprem yönetmeliği şartlarını dikkate almadan yoğunlaştığını görüyoruz. İran’dan çelik ürünleri ithalatı yılın ilk aylarında 1000 ton civarında seyrederken, Eylül ayı itibariyle 5 bin tona çıktı. Yapılan ithalatın neredeyse tamamını ise inşaat demiri oluşturuyor. İthal edilen ürün fiyatları, Türkiye’deki ürün fiyatları ile kıyaslanamayacak derecede düşük. Bu durum objektif maliyetlerle satış yapılmadığı ve ABD’nin İran’a uyguladığı ambargonun olumsuz tesirlerinin azaltılabilmesi için, devlet tarafından İran çelik sektörüne destek sağlandığı intibaını veriyor."

Türk çelik sektörünün inşaat demirinde ülke ihtiyacının iki misli üzerinde kapasiteye sahip olduğuna dikkat çeken Aslan, bu haksız rekabetin önlenmesi gerektiğini vurguladı.

Vergiler yeniden getirilsin

2018 yılında tümüyle kaldırılmış olan inşaat demiri ithalatındaki gümrük vergilerinin yeniden uygulanması gerektiğini ifade eden Aslan, alınabilecek diğer önlemleri de şu şekilde sıraladı:
"Ticaret Bakanlığınca TAREKS kapsamında çelik kalitelerinin ürün standartı olan TS-708 yanında; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayınlanan Deprem Yönetmeliği hükümlerine uygunluğunun da aranmasında ve ithalatçıların da yerli üreticiler gibi “G Belgesi”ne sahip olmasının sağlanmasında fayda görüyoruz."